Đôi khi chúng ta bị bắt gặp đang trò chuyện to bằng tiếng Việt và người qua đường nhìn chúng ta với thái độ khinh miệt
Đương nhiên, bây giờ nhiều sinh viên Châu Á cũng thiếu giao hội và thiếu sự đoàn luyện trí óc; những người này cũng nên mang tính Châu Á hơn. Như tôi sẽ giảng giải dưới đây: chúng ta nên chống lại mẫu rập khuôn này vì chúng cản trở sự quan hệ cá nhân và công việc chuyên nghiệp của người Châu Á ở nước ngoài và thỉnh thoảng cả ở trong nước. Như ông Martin Luther King đã dạy, “sự bất công ở bất kỳ nơi nào cũng là sự đe dọa bất công khắp mọi nơi”.
Theo một người được phỏng vấn, đàn ông Châu Á, “không phải là người hào hoa phong nhã…Họ không trìu mến…Tôi nghĩ cá tính của tôi không hợp với nhiều đàn ông Châu Á vì tôi quá tự lập.
Tệ phân biệt mà người Châu Á nên để ý hơn là sự phân biệt “tinh tế hơn”, hiện hữu trong những cửa hàng và quán ăn nơi mà người bán hàng và hầu bàn có vẻ đối xứ với mình cụt ngủn và uể oải hơn những khách không phải là người Châu Á.
Bà mẹ hổ cho rằng: hổ con kiên tâm chứ không yếu đuối, bà mẹ luôn chuẩn bị chúng cho tương lai và chứng minh tình của mẹ hổ qua hy sinh lớn lao. Thỉnh thoảng vì họ rất bận “multi-tasking” (làm nhiều công việc trong một lúc), họ không thu được kết quả gì.
" Người thanh niên Việt Nam chuyển đến phương Tây không cần sợ bị ô nhiễm văn hóa xa lạ làm cho mình mất thiêng.
Quan hệ này có thể là cầu nối ở giữa hai xã hội khác nhau. Dù rằng những vụ phân biệt chính thức hay quá khích ít xảy ra, nhưng sự phân biệt đích thực vẫn còn. " Bà Chua nói học gạo “bị đánh giá thấp ở Hoa Kỳ”, trong khi bà cho rằng học gạo giúp làm tăng tiến trí óc, gan góc chịu đựng và cho ta cảm giác mình đạt thành tích nhờ gắng công.
Theo số liệu điều tra dân số ở Mỹ, khả năng đàn bà Mỹ gốc Châu Á hôn phối với người dưng chủng tộc cao gấp đôi nam giới Mỹ gốc Châu Á lấy vợ ngoài chủng tộc. Người đàn ông Phương Tây lý tưởng là vạm vỡ và quả quyết, còn người đàn ông Châu Á lý tưởng là khéo léo# và kín đáo. Tóc “ta” luôn luôn đen và thẳng, mắt xoành xoạch nghiêng, làm việc xoành xoạch vất vả, học toán xoành xoạch giỏi và luôn luôn có hiếu.
Trong khi phụ nữ Châu Á có thể đáp ứng quan niệm truyền thống của tây thiên về nữ giới, đàn ông Châu Á trở thành kém quyến rũ hơn khi được so với quan niệm truyền thống ở tây thiên về nam giới. " Ở nhiều nước phương Tây người Châu Á được xem như di dân thành công và hòa nhập tốt với cộng đồng mới.
Đối với nhiều du học sinh Châu Á, việc thông hiểu tri thức từng lớp, thời sự và di sản văn hóa của mình có nhiều lợi ích cho việc học tập.
Ông Yang cáo giác cái “định kiến vô thức” này, nhưng lại phê bình nặng nề hơn những người Châu Á làm cho định kiến kéo dài.
Nhiều khi, tôi chứng kiến sinh viên Châu Á ở Úc không thành công trong bài tiểu luận và công trình nghiên cứu hoặc không tham dự vào bàn thảo trong lớp, không phải là vì kém tiếng Anh, mà vì thiếu những ví dụ, vấn đề và ý tưởng được rút ra từ kinh nghiệm của sơn hà mình. " Chị ấy đáp, “tất cả điều đó sẽ đổi thay khi anh ấy có vợ.
Và chúng ta có thể nhận ra khi người khác cười khẩy vì những điều thông thường đại loại như râu tóc, ngón tay nhỏ dài, một món ăn không quen hay cách ta đậu xe hơi.
Để hiểu người Tây thấy người Ta như thế nào, bạn nên biết là mỗi bên không phải là hoàn hảo và mỗi bên đều có những điểm và tính cách có thể giúp bên kia. Tất nhiên, ấn tượng bất di bất dịch này không phải là vấn đề xấu bản chất; vấn đề ở đây là vấn đề rập khuôn.
Cuốn sách gây tranh cãi và bán chạy như tôm tươi của bà Amy Chua, Khúc chiến ca của Hổ mẹ , thăm dò những sự khác biệt rõ ràng trong phương pháp nuôi con của người Trung Quốc và người Tây.
” Tôi đã từng nghe những người đàn bà Việt Nam ở những độ tuổi khác nhau và ở những nơi khác nhau biểu hiện sự buồn giận na ná về đàn ông Việt. Tôi chỉ muốn nói là hai sự thôi thúc này đã đóng góp đưa tới hình tượng thống trị của phụ nữ Châu Á ở Phương Tây và có thể giúp giải thích vì sao quan hệ giữa “nữ Ta” và “nam Tây” phổ thông hơn quan hệ giữa “nữ Tây” và “nam Ta”.
Chúng ta cũng nên nghi ngờ tư tưởng Nho giáo đặt đàn ông vào vị trí cao nhất trong gia đình và cộng đồng.
Nhiều nước Phương Tây đã quen với từng lớp đa văn hóa Trong bài Bấm tiểu luận trước , tôi đã đề cập đến những vấn đề, góc nhìn và sự phát triển gần đây mà người Việt cần biết trước khi họ mạo hiểm sang Phương Tây. Trong tập san Châu Á và Hoa Kỳ Học nhà nghiên cứu Kumiko Nemoto đã phỏng vấn vài chục phụ nữ Hoa Kỳ gốc Châu Á, những người đã từng hò hẹn hay lấy chồng da trắng.
Bấm Bấm vào đây để xem quan điểm độc giả. Chúng ta tồn tại ở giữa phương Đông, phương Tây và những nơi khác, và song song vẫn là người Việt đầy kiêu hãnh. Ngoài ra, mẫu đàn bà hồn hậu và nghiêm trang dễ cuốn những đàn ông Tây có quan niệm truyền thống – họ nghi hoặc ảnh hưởng của chủ nghĩa nữ quyền lên sắc đẹp và vai trò về giới.
Bởi thế, việc đàn ông Tây theo đuổi đàn bà Châu Á gắn với mộng tưởng cứu giúp, thuần hoá và truyền bá văn minh cho từng lớp Châu Á. Trong văn hóa phương Tây, tính tiêu biểu của đàn ông Châu Á là đầy sát khí và mánh khoé (nức tiếng nhất là Hoàng Đế Nhà Minh bất nhẫn trong Flash Gordon ). Có luật pháp ở mỗi nước khuyến khích và bảo vệ lý tưởng này, tức thị trong việc làm và cả trong đời sống công cộng, không phân biệt nam hay nữ, gia đình, giới tính, đạo, dân tộc hoặc là chủng tộc.
Ông Yang công nhận trong những nghề làm ăn qua nhiều thập kỷ, người gốc Châu Á đã chiếm ưu thế như kinh doanh, luật, y khoa và công nghệ thông báo. Sinh viên Tây thường nghĩ họ có lợi khi tweet, blog, SMS, hơn là cần phải học từ thầy cô giáo hoặc trong sách vở.
Hình tượng đàn bà Việt Nam gắn liền với chiếc áo dài Đàn ông Á Châu tương đối không quyến rũ ở phương Tây nói chung vì bị xem là quá yểu điệu về thân thể và quá gia trưởng về xã hội.
Quan hệ tình yêu Có nhiều điều đáng kính trọng về mối quan hệ giữa người châu Á và người phương Tây. Trong cả hai trường hợp (kẻ hung ác và bạn tri kỷ), nhân vật Châu Á không bao giờ bằng được anh hùng Phương Tây rắn chắc và tự tín, và ít khi giành được người đẹp. Nói cách khác, người Châu Á ở Phương Tây được đánh giá như xe máy Honda vững chắc và bền, nhưng còn thiếu điểm đặc trưng hiện đại và mốt của xe máy Vespa và thua xa xe hơi BMW mạnh mẽ và sang trọng.
Hơn nữa, chúng ta nên phản đối sự phân biệt này không phải là vì sự tiến bộ trong đời sống của “người Ta” thôi, mà còn để nâng cao nền đức hạnh và văn minh của Phương Tây nữa.
Quan niệm của Phương Tây về đàn ông Châu Á có thể thay đổi trong mai sau, nhất là nếu thế kỷ này tiến triển thành “Thế kỷ của Châu Á”. ” Câu này làm cho tôi phải cân nhắc rằng đàn ông Châu Á nên nghĩ suy lại thái độ của mình đối với tình bạn và ái tình, công việc trong nhà và công việc nuôi con nếu muốn tránh cảnh cô đơn suốt đời.
Bà Chua thể hiện những chuyện kinh khiếp và hí hước khi nuôi hai đứa con gái: bắt chúng thi điểm cao nhất, từ khước niềm vui phù phiếm và buộc học bài và tập chơi nhạc vài tiếng mỗi ngày. Khi làm việc với vài trăm sinh viên Tây mỗi năm, tôi thấy là họ cũng nên mang tính Châu Á hơn một chút.
" Các học giả về giới và Châu Á học khẳng định rằng việc Tây Phương thích thú nữ giới Châu Á gắn liền với cái nhìn cho rằng họ mềm và dễ phục tùng. “Tất cả là sự pha trộn
Nên, mỗi người đi nước ngoài, dù phải lo về an toàn cá nhân, nhưng không phải vì thế mà ngần ngại làm chuyến “ Tây du ký”. Hình mẫu rập khuôn " Người Châu Á ở các nước phương Tây nhiều khi bị coi như hoàn toàn dị biệt với người Tây và đồng thời hoàn toàn đồng nhất đối với tất cả người Châu Á khác.
Sau khi con mình trở thành xuất sắc – trong trường, khi chơi piano, bơi lội – con mình sẽ thấy hoạt động ấy vui hơn và giá trị hơn (ý niệm này cũng được biểu hiện rõ trong loạt phim The Karate Kid và Kung Fu Panda ).
Trong lịch sử lâu dài, người Việt nhiều lần phải vay mượn, thích nghi, và pha trộn ảnh hưởng từ nước ngoài, những ảnh hưởng mà sau một thời kì người Việt xem chúng là “của mình”. Những đàn ông Châu Á đáng yêu thường là hơi lập dị và tức cười (Jackie Chan, Pat Morita hay John Cho).
Tức thị ở phương Tây nhân viên Châu Á được đánh giá xuất sắc, miễn là họ cúi đầu làm việc chăm chỉ và không đòi hỏi nhiều quá. Bản gốc ti ếng Vi ệt đ ượ c bà Hà Th ị Thu H ươ ng t ừ trọng điểm Integrated Culture and Language Studies (ICLS) chỉnh s ửa chút xíu và BBC biên t ập l ại. Tuy nhiên, tôi đã nhãng một câu hỏi rất quan trọng: “Nói chung, người Tây nhìn và đối xử với người Việt và người Châu Á như thế nào?” Tin mừng là người Tây nói chung nhìn người Châu Á cũng giống như mọi người khác.
Theo kinh nghiệm của tôi sau khi ở Úc hơn 30 năm, rất hiếm khi xảy ra các vụ tiến công bạo lực do kỳ thị chủng tộc. Những hệ thống cấp bậc gia trưởng đã lỗi thời và bất công, không chỉ làm nữ giới Tây phát chán, mà đàn bà Châu Á cũng thấy thế khi họ “đoạn tuyệt” với những truyền thống và đạo đức đã bắt họ ở nhà và sống dưới quyền bính của đàn ông.
Tiến sĩ Kim Huỳnh là gi ảng viên ta ̣ i Đ ại H ọc Qu ốc Gia Úc, đã đăng ti ểu s ử v ề gia đình mình trong cuốn Where the Sea Takes Us: A Vietnamese-Australian Story (HarperCollins 2008) và là m ột trong hai ch ủ bút c ủa cu ốn sách The Culture Wars: Australian and American Politics in the 21st Century (Palgrave MacMillan 2009).
Không có kiến thức này, thì không bao giờ đổi thay thành kiến về Châu Á ở Phương Tây được. Thành ra, việc đàn ông Tây theo đuổi phụ nữ Châu Á gắn với mộng tưởng cứu giúp, thuần dưỡng và quảng bá văn minh cho tầng lớp Châu Á. Đương nhiên người Việt đã biết điều này từ lâu.
Một chứng cớ hiển nhiên là trong những phim lừng danh như Rambo: First Blood Part II , Good Morning Vietnam , Đông Dương và Người Mỹ lặng thầm (cả hai bản làm 1958 và 2002), các diễn viên nữ Việt Nam chính trong phim này rất xinh, nhưng cũng thần bí và có nhiều trắc trở trong đời sống.
Dĩ nhiên, ấn tượng bất di bất dịch này không phải là vấn đề xấu bản chất; vấn đề ở đây là vấn đề rập khuôn.
Căn bản là, và chắc chắn là việc này không làm ai ngạc nhiên, đàn bà Châu Á quyến rũ với nam giới Tây hơn nam giới Châu Á quyến rũ với phụ nữ Tây. Người Châu Á ở các nước phương Tây nhiều khi bị coi như hoàn toàn dị biệt với người Tây và song song hoàn toàn đồng nhất đối với cả thảy người Châu Á khác.
Châu Á hơn nữa Việc thứ nhất mà người Châu Á trẻ nên suy xét là học thêm về nguồn gốc của chính mình. Vì đạo đức tự do được phổ thông và cá nhân được đề cao, nhiều nước Phương Tây tin cậy rằng mọi người nên được đối đãi bình đẳng và công bằng. Thay vào đó, nhà trí thức Úc, Waleed Aly, đã nói rất đúng khi biểu đạt rằng ở Úc (và có nhẽ ở nhiều nước khác), “có mức độ cao của sự phân biệt chủng tộc mức thấp”.
Nhiều khi họ bỏ quên hai nghĩa vụ chính của sinh viên: lặng im và nghe lời. Cần nói rõ là tôi không có ý cho rằng mọi đàn ông Tây quan hệ với nữ giới Châu Á đều có mộng tưởng thực dân địa hoặc luyến tiếc quá khứ.
Tuy vậy, cũng giống như chơi có môn thể thao hay trò chơi nào lại cao cấp hơn môn thể thao hay trò chơi khác, có lẽ nam giới Châu Á thực ra không khá hơn hay kém hơn đàn ông phương Tây, tối thiểu là về mỹ học? Có lý do nào trong thế kỷ 21 để ta tin rằng to lớn hơn thì luôn luôn tốt hơn? Như vậy, quan yếu hơn là ta đối đầu với định kiến rằng đàn ông Châu Á không quyến rũ vì nó không sáng tỏ và có thuộc tính sô vanh.
Toàn bộ những nữ giới này diễn đạt sự buồn giận với đàn ông Châu Á vì họ nhìn thấy sự lạc hậu, thiếu cảm thông và nhạt. Ngoài ra, mẫu phụ nữ hiền hậu và nghiêm túc dễ cuốn những đàn ông Tây có quan niệm truyền thống – họ ngờ vực ảnh hưởng của chủ nghĩa nữ quyền lên dung nhan và vai trò về giới.
Chúng ta tồn tại ở giữa phương Đông, phương Tây và những nơi khác, và song song vẫn là người Việt đầy kiêu hãnh. “Không có văn hóa tinh khiết,” là lời nhắc của nhà nghiên cứu Hữu Ngọc. Mới đây, khi tôi ráng “làm mối” một người bạn nam cho một người nữ, tôi nhấn mạnh anh này chu đáo và hiện đại, anh ấy trưởng thành trong hoàn cảnh khó khăn nên biết lo cho mình và coi ngó cho người khác, anh ấy nấu ăn ngon lành và lau nhà sạch sẽ.
Tôi cũng thích sự hăng hái của ông Yang, nhưng tự hỏi liệu có phải ông Yang chống đối đạo đức Châu Á chỉ để phục tùng lý tưởng Mỹ về công việc và sự lãnh đạo.
Quan trọng nữa là những đạo luật này đề đạt sự cởi mở và quyết tâm có công bằng từng lớp mà đã giúp cho phương Tây thành công và đáng được đến thăm hay định cư. Người Châu Á muốn chuyển di đến phương Tây nên nắm lịch sử, văn hóa, mâu thuẫn, thách thức và sắc thái từng lớp gốc của chính mình.
Có thể quan điểm này đúng, tuy nhiên có mâu thuẫn trong việc đương đầu để cho năng động và sáng tạo hơn nhưng rốt cuộc chỉ thành thử “như phương Tây thôi”. Cái trần bằng tre Tác giả Mỹ gốc Hàn Quốc, Wesley Yang, mới viết bài bàn cãi trong New York Magazine khẳng định nhiều phòng làm việc ở Mỹ đã xuất hiện cái “trần bằng tre” có khả năng trấn áp một cách kín đáo người Châu Á không cho họ vươn lên.
” Quan niệm này được chứng minh trong thần thoại nguồn gốc dân tộc (“con Rồng cháu Tiên”), ngôn ngữ (quốc ngữ), tôn giáo (tam giáo), thời trang (áo dài) và thức ăn (phở). Có nghĩa là người Châu Á bị ép buộc một cách vô hình sống theo sự mong đợi của người phương Tây và bị phê bình hay nhạo báng khi họ không tuân theo.
Nên, sự phân biệt không phải là thách thức hay bất công to lớn nhất. Nên chi, nếu kí vãng là hướng dẫn cho hiện tại, thì người thanh niên Việt Nam chuyển đến phương Tây không cần sợ bị ô nhiễm văn hóa xa lạ làm cho mình mất thiêng. Tóc “ta” xoành xoạch đen và thẳng, mắt xoành xoạch nghiêng, làm việc xoành xoạch nặng nhọc, học toán luôn luôn giỏi và xoành xoạch có hiếu.
Tôi thường nghe nói những loại suy nghĩ và học hành kiểu Châu Á (cụ thể ở Việt Nam) là quá tiêu cực, nên phải cải tạo cho năng động và sáng tạo hơn. Các học giả về giới và Châu Á học khẳng định rằng việc tây thiên ưa nữ giới Châu Á gắn liền với cái nhìn cho rằng họ mềm và dễ phục tùng.
Nhưng cố nhiên, từng lớp phương Tây, như bất cứ từng lớp nào, không phải lúc nào cũng sống đúng theo lý tưởng của mình. Nhưng bây giờ có rất ít người Châu Á giành được vị trí quản lý và giám đốc. …Tôi có ý thức hướng ngoại quá cao. Đặc biệt, sự bất tài của người Đông Á trong diễn đạt tình cảm, sáng kiến và ý chí của họ, có tức thị có định kiến nhìn người Châu Á như người máy hơn là con người.
Dường như ông Yang đang kêu inh ỏi, “Chúng ta người Châu Á cũng trở nên phương Tây được!” Điều này đưa ra một câu hỏi, “Người Châu Á có thể đạt được thành công và đóng góp cho phương Tây trong lúc còn áp với Châu Á không?” Tôi hy vọng câu giải đáp là “Có thể”.
Một lý do giảng giải sự chênh lệch này là hình tượng của đàn bà Châu Á ở phương Tây là cao nhã, quyến rũ và đẹp kỳ lạ.
