Ở phần này đường bờ biển tuy bị chia cắt mạnh, có nhiều vịnh biển, nhiều bán đảo lớn song do diện tích đất liền rất rộng nên sự chia cắt lãnh thổ theo chiều ngang như vậy xem ra không đáng kể.
Lượng nước chảy trong thời kỳ này chiếm tới 60% lưu lượng dòng chảy cả năm. 009 626,7 Đài Bắc Bắc Phi: Ai Cập [21] 63. 3 Đới khí ôn đới 4. Sự phân bố dân cư nói trên cho ta hiểu được điều kiện thuận tiện hoặc khó khăn đối với các vùng đó.
Châu Á được phân biệt với các châu khác không chỉ bởi các biển và đại dương, mà còn bởi nhiều đặc điểm thiên nhiên độc đáo khác: một châu lục có kích thước vĩ đại nhất, trên 44,6 triệu km², có lịch sử phát triển và cấu tạo địa chất phức tạp nhất, có địa hình bề mặt bị chia cắt mạnh nhất và có sự phân hóa phong cảnh, khí hậu vô cùng phong phú, đa dạng: từ băng giá vĩnh cửu, rừng lá kim cho tới hoang mạc nóng bỏng, rừng rậm nhiệt đới xanh um.
Thí dụ, độ che phủ rừng ở Tây Nam Á nay chỉ còn 1,6%, ở Trung Quốc không đầy 10% trong khi độ che phủ rừng làng nhàng của thế giới là 32% [30].
Ở đây đã hình thành đới rừng xích đạo ẩm thường xanh. Về trình độ thành phố hóa, nhìn chung không đều giữa các nước. Diện tích lưu vực hai sông này tuy nhỏ hơn Obi nhưng lưu lượng và ngả nghiêng mực nước giữa hai mùa lại lớn hơn. 3. Bên cạnh các hệ thống núi cao có các đồng bằng thấp, rộng lớn và bằng phẳng như Lưỡng Hà, Turan, Hoa Bắc, Hoa Trung, Hoa Nam, Ấn-Hằng.
770 6. 919. Lê Bá Thảo- Cơ sở địa lý thiên nhiên. 2 Thành phần chủng tộc 8.
768 57. Các sông quan trọng nhất là Amur, Hoàng Hà và Trường Giang. Nguyễn Phi Hạnh, Đặng Ngọc Lân- Địa lý cây trồng. 250 775. Israel Marine Data Center (ISRAMAR). Ở Nam Á, Đông Nam Á và Đông Á về mùa này có gió Tây Nam và Đông Nam thổi từ biển vào được gọi là gió mùa mùa hạ. 1 Bề mặt bị chia cắt thẳng đứng rất mạnh 2. 6 vành đai xích đạo 7 Các khu vực địa lý thiên nhiên 7.
Tuy nhiên hằng năm trên các con sông vẫn thường xảy ra lũ lột dữ dội cướp đi sinh mạng của hàng ngàn người dân, nhất là tại Bangladesh. Trên các sườn phía Đông hoặc trong các thung lũng khuất gió, lượng mưa hằng năm rất ít, phát triển kiểu truông cây bụi. # Trung Hoa" nhưng mọi người vẫn quen gọi tắt là Trung Quốc vì hơn 3000 năm lịch sử của nó.
000 m được xem là nóc nhà thế giới và đỉnh Everest cao 8. Sông chảy trong các miền khí hậu gió mùa, có mưa cốt tử vào mùa hạ nên nước sông lớn vào hạ-thu và cạn vào đông-xuân. 663. 195 184,4 Bình Nhưỡng Hàn Quốc 98. NXB Khoa học Kỹ thuật 1983. Các hồ [ sửa ] Bài chi tiết: Danh sách các hồ ở châu Á Ở châu Á có khá nhiều hồ trong đó có các hồ lớn và sâu nhất thế giới.
Lượng mưa tuy không nhiều nhưng do nước bốc hơi kém nên mạng lưới sông rất dày. 582 23. Có 15 thị thành trên 15 triệu dân và hơn 100 tỉnh thành có số dân trên 1 triệu người, song tỉ lệ dân sống ở thành thị ở châu Á chỉ mới đạt 50%.
Các hệ thống núi và sơn nguyên cao nhất đều tập hợp ở vùng trọng tâm châu lục, tạo thành một vùng núi cao, đồ sộ và hiểm trở nhất thế giới.
NXB Giáo Dục, Hà Nội 1998. 729 3,0 Moskva Đông Nam Á: Brunei 5. Đới thảo nguyên rừng và thảo nguyên [ sửa ] Đây cũng là hai đới nằm kế nhau làm thành một dải rộng kéo dài từ vùng núi Kavkaz cho đến Altai, trong đó dải phía Bắc là thảo nguyên rừng, còn dải phía Nam là thảo nguyên.
Vòng đai xích đạo [ sửa ] Ở châu Á, vành đai này chiếm một dải hẹp gồm phần Nam bán đảo Mã Lai, các đảo Sumatra, Borneo, Sulawesi và phần Tây đảo Java, phát triển trong điều kiện khí hậu nóng ẩm quanh năm. Tuy nhiên do ảnh hưởng của các dãy núi cao theo hướng Đông-Tây, gió Đông Bắc từ áp cao Siberi chẳng thể xâm nhập tới bán đảo phía Nam được.
Các sông miền duyên hải Bắc Viễn Đông và Kamchatka, do địa thế hẹp nên rất ngắn. Đới rừng hỗn hợp và rừng lá rộng là nơi có dân cư tụ họp đông và nông nghiệp phát triển. 1 Vòng đai cực và cận cực 6. Phía Tây châu Á tiếp giáp với phần phía Đông Địa Trung Hải thuộc Đại Tây Dương. Hầu như không có người ở. Tiểu chủng tộc Mongoloid phương Nam gồm người Nam Trung Quốc và các nước Đông Nam Á.
303. Ngoại giả còn có lãnh sam ( Abies spp. Tác động của các đại dương có ảnh hưởng quan yếu đến sự hình thành khí hậu, cảnh quan tự nhiên và các hoạt động kinh tế-xã hội của con người. Các sông có nước lớn vào cuối mùa xuân và đầu mùa hạ. Ở một số nước khác, ngoài việc xây dựng các công trình cải tạo và sử dụng dòng sông, các công trình tưới nước, còn có hệ thống đê chống lũ lụt, chống nước biển, bảo vệ đất đai.
354. Ở Đông Á, áp thấp nhiệt đới và bão thường đi qua Philippines đến bờ Đông Việt Nam, Đông Trung Quốc và có thể tới cả bán đảo Triều Tiên và Nhật Bản.
713. Sông Obi cùng phụ lưu lớn của nó là Irtysh làm thành một hệ thống dài tới 5410 km. Quơ Nam Á và Đông Nam Á nằm trên các độ vĩ thấp, tiếp giáp với Ấn Độ Dương và thanh bình Dương, bờ đất liền bị chia cắt khá mạnh nên phần đông diện tích của Nam Á và Đông Nam Á là các bán đảo và quần đảo. Ngoài ra còn có khỉ không đuôi (khỉ mặt đỏ), cầy đốm, thỏ hoang.
Những điều kiện về vị trí địa lý như vậy đã có ảnh hưởng rất lớn tới sự hình thành khí hậu và phong cảnh tự nhiên trên châu lục. 1 Đới rừng và cây bụi lá cứng cận nhiệt đới 6. 129. Thời tiết giữa hai mùa phân biệt khá rõ rệt.
660 393,1 — Yemen 527. Đới rừng xích đạo là nơi có điều kiện sinh thái cho sự phát triển nông nghiệp và lâm nghiệp. 3 Lưu vực Ấn Độ Dương 5. Thành phần chủng tộc [ sửa ] Bài chi tiết: Người Châu Á Cư dân châu Á thuộc 3 chủng tộc lớn trên thế giới. 200 300 0,3-0,14 Aral 66. Thí dụ, ở đai ôn hòa, vùng sản xuất ngũ cốc tập hợp cao nhất nằm trong các đới rừng lá rộng, thảo nguyên rừng và thảo nguyên; vùng trồng cây ăn quả tụ tập nhiều ở đới cận nhiệt Địa Trung Hải; còn việc chăn nuôi các động vật có sừng tụ tập trong các đới thảo nguyên, bán hoang mạc (bò, ngựa, cừu, dê) hoặc đới đồng rêu và đồng rêu rừng (tuần lộc).
Màu hạ tương đối ấm, nhiệt độ làng nhàng tháng có thể vào khoảng 8-10 °C. ^ Trung Hoa Dân quốc (THDQ) thường được gọi là "Đài Loan" ^ Ai Cập được coi là nhà nước xuyên lục địa vì có bộ phận lãnh thổ là bán đảo Sinai thuộc châu Á. 978 3. Về động vật cũng rất phong phú, các loài phổ quát và phong phú nhất là các loài sống trên cây như khỉ không đuôi, vượn và đười ươi.
# Trong khu vực, liên lạc và thủy điện. 9 Hà Nội 16. Theo số liệu thống kê năm 2005, tỉ lệ gia tăng dân số của châu Á là 1,3%, trong khi đó ở một số nước thì tỉ lệ đó rất cao như Pakistan: 2,4%, Yemen: 3,3%, Palestin: 3,5% [16]. 437 793. Đó là điều kiện thuận tiện cho việc hình thành các thăng hà núi đương đại. 2 Hình dạng và kích tấc 4. Kiểu khí hậu cận nhiệt núi cao là một biến dạng đặc biệt của kiểu khí hậu cận nhiệt đất liền, hình thành trên các sơn nguyên và núi cao 3500–4000 m trở lên, chính yếu ở Pamir và Tây Tạng.
Việc vỡ hoang nguồn tài nguyên hiện tại được tiến hành khắp nơi trên lục địa, song song đối tượng và diện khai hoang đang càng ngày càng được mở mang cho quờ quạng mọi thành phần tự nhiên, do vậy cảnh quan nguyên sinh còn lại rất ít, chỉ còn một số vùng rừng xích đạo ẩm thường xanh ở Đông Nam Á, rừng lá kim ở Siberi, các vùng đồng rêu-rừng, đồng rêu và hoang mạc cực ở phía Bắc, các vùng núi cao hiểm trở Himalaya, Pamir, Tây Tạng, Thiên Sơn.
Sự thống trị của gió thành phần Bắc ở khu vực nói trên dẫn tới kết quả là không khí cực và ôn đới khi xuống phía Nam bị nóng dần lên, độ ẩm giảm xuống nên mưa rất ít.
Lượng mưa nhàng nhàng năm 100–200 mm. 004 99,3 Tbilisi Iraq 437. Giữa các đồng bằng và bồn địa khô hạn lại có các sông và hồ lớn.
Hiện tượng trái ngược trên đây chính yếu do các sông chảy trên các vùng núi và sơn nguyên có nhiều băng tuyết đông kết vĩnh cửu. 3 đai cận nhiệt đới 6. Về mùa đông, vùng mát nhất ở phía Bắc cũng là từ 12 °C (không kể vùng núi cao).
Dọc theo bờ Tây thái hoà Dương, đáy biển có cấu trúc rất phức tạp, tạo thành nhiều biển, phân cách với đại dương bởi nhiều đảo, chuỗi đảo hình vòng cung. 378 ft) Đảo lớn nhất Borneo 743. Ở đây, mùa hạ có gió Đông Nam thổi từ biển vào, thời tiết nóng và mưa nhiều.
835 km², Pamir 10. Trên một quãng dài, nó là biên cương thiên nhiên giữa Trung Quốc và Nga. Ngoại giả còn có sắt, thủy ngân và các kim loại hiếm. 500 km², sâu 1620m) [12] , đây là hồ nước ngọt trong sạch, chứa tới 20% tổng lượng nước ngọt trên địa cầu [13] , có cảnh quan tự nhiên đẹp, có ý nghĩa cả về kinh tế và bảo vệ tự nhiên. 309. ^ Theo như số liệu của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp liên hợp Quốc (FAO) năm 1993) Tham khảo [ sửa ] Alixop B.
Rừng taiga sáng phân bố chủ yếu ở Trung và Đông Siberi, là những nơi có khí hậu lạnh giá gay gắt nhất.
Ở Vòng đai nóng, các vùng được khai khẩn sớm và tụ hợp nhất là các vùng thuộc đới xavan và rừng gió mùa. 330km² Sông dài nhất Trường Giang 6245km [3] Hồ lớn nhất Caspi 371.
Các sông có vai trò trong việc tưới ruộng, cung cấp nước cho quần chúng. Hoàn lưu khí quyển và sự thay đổi thời tiết theo mùa [ sửa ] Mùa đông [ sửa ] Về mùa đông: Không khí vùng trọng điểm, nhất là vùng Đông Bắc Siberi bị hóa lạnh mạnh. 376. Đất có lượng mùn khá cao và có phản ứng trung tính. Trong các đới này cư dân rất thưa, tụ hội ven hồ, các thung lũng sông và các ốc đảo.
Trong khu vực này, quanh năm thống trị khối khí ôn đới lục địa, mùa đông rất khô và lạnh, còn mùa hạ ấm và ẩm hơn phía Bắc, tương đối khô nóng ở phía Nam. 092 7. Là những hồ mặn. Xen các cây lá kim như thông, tuyết tùng. Trong đới bán hoang mạc, lượng mưa hằng năm khoảng 150-200mm, còn trong đới hoang mạc giảm xuống không đầy 150mm.
5 Palestine được phần lớn thành viên liên hợp Quốc công nhận, song chưa phải là thành viên đầy đủ của LHQ. Tiên sư cha của các dân tộc trên châu Á đã tìm ra những biện pháp tốt nhất để dùng và bảo vệ các nguồn tài nguyên như làm ruộng bậc thang, tưới nước, giữ nước với các công trình cấp nước, dẫn nước và chọn gieo trồng lúa nổi trong các đầm lầy bị ngập nước sâu vào mùa lũ. Ở đây, khí hậu và địa hình là hai nhân tố quyết định điều kiện nước trên mặt, băng kết vĩnh cửu dưới đất và đặc điểm các đới cảnh quan tự nhiên.
Đới khí hậu cận cực có thể chia thành 3 kiểu khác nhau: Khí hậu cận cực hải dương ở phía Tây có mùa đông tương đối dịu, mùa hạ mát và ẩm thấp; Khí hậu cận cực lục địa có mùa đông rất lạnh và biên độ nhiệt giữa hai mùa lớn nhất trên địa cầu; Khí hậu cận cực hải dương phía Đông hao hao như ở phía Tây nhưng có mùa đông lạnh hơn và thường có gió Bắc hoặc Đông Bắc, còn mùa hạ có gió Đông Nam.
4 Cấu tạo bề mặt đất liền bị chia cắt mạnh có ảnh hưởng đến sự phân bố nhiệt, lượng mưa và sự phân hóa khí hậu rất phức tạp. 397 987,1 Manama Kypros [25] 9. Đường ranh giới đới tuyết vĩnh viễn trên các núi này thường từ 5000m trở lên, trong đó các sườn hướng về nội địa còn cao hơn một ít.
Các sông không thuận tiện cho liên lạc nhưng có nhiều tiềm năng về thủy điện. Tỉ dụ, các vùng thuộc sườn Nam dãy Himalaya có lượng mưa trung bình năm từ 3000–4000 mm trong khi Tây Tạng nằm ở phía Bắc dãy núi thì mưa ít, không quá 300 mm một năm. Ngoài ra, ở các vùng duyên hải Nam Á, Đông Nam Á và Đông Á về mùa hạ thường chịu ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới và bão nhiệt đới.
Đặng Nghiêm Vạn- Dân tộc học đại cương. 1. Ắt các sông đều bắt nguồn từ vùng núi Nam Siberi rồi chảy về phía Bắc qua các đới khí hậu ôn đới, cận cực và cực. Tuy nhiên do quá trình khẩn hoang lâu dài và thiếu cơ sở khoa học, ở nhiều vùng tự nhiên bị kiệt và thậm chí không còn khả năng sử dụng được nữa như các vùng núi Tây Nam Á, Ấn Độ, Trung Quốc.
Alixop B. Các hồ các quan trọng nhất là Caspi (371. Phần đông các thăng hà có chiều dài vài kilômét (km), chỉ có ở Karakoram và Pamia mới có các băng hà có chiều dài tới 20–30 km.
Hachette Universíte 1971. London, New York, München, Menbourne, Delhi 2004. Về mùa đông có gió Tây Bắc từ lục địa thổi ra, nói chung khô và lạnh, tuy nhiên còn nhờ hoạt động của khí xoáy nên đôi khi vẫn có mưa. 628 336,1 Tokyo Ma Cao 25 461. Nói chung đây là nơi mưa nhiều nhất châu lục. Liên quan với điều kiện khí hậu, Vòng đai này có thể chia thành hai đới chính: Đới rừng và cây bụi lá cứng cận nhiệt đới [ sửa ] Đới rừng và cây bụi lá cứng cận nhiệt đới hay còn gọi là đới Địa Trung Hải bởi vì đới này phân bố ở vùng lãnh thổ phía Tây châu Á giáp với Địa Trung Hải.
1 Vị trí địa lý 4. 445. Có một số nước mật độ dân cư rất cao như Nhật Bản: 336,1, Ấn Độ: 341,2, Bangladesh: 1. Các sông đáng để ý nhất là Ấn, Hằng, Brahmaputra và Salween. Chế độ gió mùa chi phối các quá trình thiên nhiên tạo nên các đặc điểm chung nhất cho tất cả Đông Á. Mặt khác về mùa này đất liền được sưởi nóng đến nhiệt độ cao.
Một số sông chảy trên các vùng núi và sơn nguyên có nhiều thác lớn nên có nhiều tiềm năng về thủy điện. Do thiếu ẩm, phần lớn cương vực Trung Á có phong cảnh hoang mạc và bán hoang mạc, ở đây có những hoang mạc cát nổi danh như Kara Kum, Kyzyl Kum, Taklamakan.
Ngày nay, phần đông các khu rừng đã bị khai thác, trở thành những vùng dân cư đông đúc. 5 Đông Á 8 Địa lý tầng lớp 8. Sự thiếu ẩm này làm cho thực vật cỏ ưa khô phát triển tiện lợi hơn cây thân gỗ. 193 [5] Các thị thành đông dân nhất [6] Tokyo/Yokohama 31 triệu Mumbai 18 triệu Delhi 15 triệu Thượng Hải 14 triệu Địa lý châu Á có thể coi là phức tạp và đa dạng nhất trong số 5 châu lục trên mặt đất.
Sông Mê Kông là con sông lớn nhất trên bán đảo Trung Ấn. 460 2. Dọc theo bờ Đông các vòng cung đảo của Đông Á là các vực biển hẹp và rất sâu như Kuril (10.
Phần đông các hồ lớn lại không nằm trong vùng khí hậu ẩm ướt cơ mà phân bố trong các vùng khô hạn như Tiểu Á, Trung Á và Nội Á. Trong mỗi khu vực, tùy theo điều kiện thiên nhiên mà lại phân ra các khu vực nhỏ hơn.
Các sông lớn nhất là Amur (Hắc Long Giang), Hoàng Hà, Trường Giang, Mê Kông, Mê Nam. ) Và thông Siberi ( Pinus sibirica ). Lượng mưa trung bình năm từ 700–900 mm, lớp tuyết phủ về mùa đông dày hơn 100 cm. Lượng mưa hằng năm rất ít, không nơi nào vượt quá 300mm.
1. Những năm có mưa bão lớn, các sông dễ gây ra lũ lụt. 400 3. Là chưa bị con người phá hoang.
Về giới thực vật, ngoài các cây gỗ lớn thuộc họ đậu, họ sung vả, họ dầu còn có các loài cây họ dừa, các loài tre nứa và dương xỉ thân gỗ.
Tính chất phức tạp của bờ Tây thái hoà Dương có liên can chặt đẹp đến quá trình chuyển dịch, xô húc của các mảng thái hoà Dương với mảng Á-Âu và các mảng khác. 684 926,2 Dhaka Bhutan 47. 159 21,7 Cairo Bắc Á: [22] Nga 13. Trong đới này nhiệt độ làng nhàng mùa hạ vẫn không thể vượt quá 5 °C, thời tiết thẳng thớm ảm đạm và có gió mạnh; còn mùa đông, đêm cực kéo dài, mặt đất bị băng tuyết đậy gần quanh năm.
Tóm lại, về mùa hạ, đa số đất liền chịu ảnh hưởng của gió từ biển thổi vào, có mưa phổ quát ở nhiều nơi. 099 111,7 Yerevan Azerbaijan 41. Tây Nam Á [ sửa ] Bài chi tiết: Tây Nam Á Tây Nam Á (hay Tây Á) là tên gọi chỉ bộ phận lục địa rộng lớn bao gồm vùng núi Caucasus, bán đảo Arabi và các sơn nguyên Tiểu Á, Armenia, Iran.
Nhiệt độ làng nhàng tháng 1 ở các khu vực này thường từ -1 đến 0 °C. Ở những nơi mưa ít hơn từ 800-1000mm và mùa khô kéo dài hơn, rừng gió mùa chuyển thành rừng thưa với cây thấp và thưa hơn rừng gió mùa. Hoàng Hà có chế độ nước bất thường, mực nước chênh lệch giữa hai mùa rất lớn, vào cuối mùa hạ thường có lũ nguy hiểm. ), Thông, thông rụng lá Siberi ( Larix sibirica ).
Độ dốc của sông rất bé (từ 8–10 cm/km) nên quanh năm nước chảy yên ả. 704 40,4 Tehran Maldives 300 320. Đới uốn nếp Trung sinh có thiếc là kim khoáng quan trọng nhất. 816 54,9 Baghdad Israel 20. Với thời tiết nóng và khô quanh năm, lượng mưa rất thấp nhưng bốc hơi mạnh, thiếu ẩm gay gắt nên tất đai phát triển khung cảnh hoang mạc và bán hoang mạc.
Ngoài Obi, ở Siberi còn có hệ thống sông Enisei và Lena là hai hệ thống sông lớn, chảy dọc theo rìa phía Tây và Đông sơn nguyên Trung Siberi.
8 ^ Kazakhstan đôi khi được coi thuộc Đông Âu nhưng các số liệu về diện tích và dân số chỉ thuộc châu Á. 917 183,8 Kathmandu Pakistan 803. ; Vùng Ấn Độ với những cây trồng nhiệt đới như lúa gạo, đậu ván, cà tím, dưa chuột, mía, thốt nốt, cam, quýt.
Trong tầng dưới rừng có nhiều loại dây leo như ngũ vị tử, nho Amur, nhiều loại cây bụi nhỏ trong đó đáng để ý nhất là nhân sâm ( Panax ginseng ), một loài cây thuốc rất quý. Phần lớn các cây trong rừng rụng lá về mùa khô. Các sông lớn là sông Obi (còn gọi là Ob), Enisei, Lena và Kolyma. Các loài phổ thông nhất là vân sam ( Picea spp. Lượng mưa hằng năm rất ít, trung bình không có 100 mm ở vùng đồng bằng và 300–400 mm ở miền núi.
^ Báo cáo năm 2004 của Liên Hiệp Quốc ^ Số liệu mới nhất từ nhà băng Thế giới là 1. Trong số các dòng chảy gần bờ, quan yếu nhất là dòng lạnh Kuril-Kamchatka chảy từ phía Bắc xuống làm cho miền duyên hải Đông Bắc Á về mùa đông rất lạnh, mùa hè hơi lạnh, thời tiết u ám và thường có mưa cùng dòng nóng Kuroshio từ phía Nam dọc theo bờ Đông Bắc Philippines và Đông Nam Nhật Bản.
3. ^ U. Địa lý châu Á lục địa Đại lục Á-Âu Tọa độ 76°44'B, 169°40'Đ Diện tích 44. Các sông của lưu vực này có giá trị quan trọng trong tưới ruộng, cung cấp nước cho sinh sản công nghiệp, đời sống quần chúng và giao thông vận chuyển.
591 3. Trong dải thảo nguyên rừng, đồng cỏ xen vào giữa các khu rừng, còn xuống phía Nam do khí hậu khô và nóng hơn, rừng dần dần mất hẳn, đồng cỏ xâm chiếm vơ và trở nên đới thảo nguyên. 1 Đặc điểm chung về sông ngòi 5. Hướng Đông-Tây (hoặc gần Đông-Tây) bao gồm các dãy núi chạy dài từ bán đảo Tiểu Á, sơn nguyên Iran đến Himalaya, các hệ thống núi của vùng Trung Á và Nội Á.
Trong vành đai này, địa hình núi, sơn nguyên, đồng bằng bị chia cắt rất phức tạp. Phần lớn diện tích bờ cõi đã được khai hoang để trồng trỉa, chăn nuôi và tiến hành các hoạt động khác để trồng trỉa, chăn nuôi và tiến hành các hoạt động khác với nhiều hình thức và chừng độ khác nhau nhưng nhìn chung có mấy đặc điểm đáng chú ý là: Việc sử dụng thiên nhiên gắn liền với điều kiện thiên nhiên.
Hầu hết đều nằm trên thềm lục địa với độ sâu không quá 300 m. 940 147. 400 25. Với vị trí nằm trên các đảo và bán đảo, biên độ nhiệt giữa các mùa thấp hơn và lượng mưa nhàng nhàng hằng năm cao hơn vùng xích đạo ở đất liền Phi. Dọc theo bờ có các biển như Laptev, Chuckchi. Ngoài ra, các bồn địa nằm giữa các vùng núi và sơn nguyên cao về mùa đông không khí bị hóa lạnh mạnh nên có nhiệt độ thấp hơn các vùng xung quanh.
346. ^ Đảo quốc này thực dân địa Trung Hải, khoảng cách từ nó tới phần lục địa của châu Á gần hơn so với châu Âu nhưng lịch sử và văn hóa của nó vẫn gắn liền với châu Âu. Khối khí xích đạo có thể thâm nhập xa về phía Bắc cho tới dãy Tần Lĩnh và frong nhiệt đới cũng tiến theo cho đến tận chân núi Himalaya sau đó vòng lên phía Bắc cho tới thung lũng sông Trường Giang.
Vòng đai cận nhiệt đới [ sửa ] na ná như đai ôn đới, vành đai cận nhiệt đới ở châu Á cũng chiếm một dải rộng kéo dài từ bờ Đại Tây Dương sang tận bờ yên bình Dương.
Trong đới khí hậu cận xích đạo về mùa hạ có gió mùa từ biển thổi vào, nóng, ẩm thấp và có mưa nhiều.
Một số hồ khác như Balkhash (22. 2 Các lưu vực sông 5. Đới rừng này cũng rưa rứa như đới rừng nhiệt đới thường xanh ở châu Phi nhưng độ phong phú và đa dạng loài cao hơn. 250 km², sau đó đến Tây Tạng 32. 2 Đới khí hậu cận cực 4. Đạo cũng rất đa dạng và đã có từ lâu đời như Phật giáo, Hồi giáo, đạo gia tô, Ấn Độ giáo.
Phần đất liền có hình dáng khối điển hình, nhất là các bộ phận nằm giữa vĩ tuyến 20° Bắc và 70° Bắc, làm cho các vùng trọng tâm của đất liền như Trung Á và Nội Á nằm cách bờ biển rất xa, có nơi đến 2500 km.
Có thể chia thành hai đới chính là: Đới hoang mạc cực : phát triển trên các quần đảo thuộc Bắc Băng Dương. Nguồn cung cấp nước cốt tử do mưa gió mùa về mùa hạ và tuyết, băng tan từ thượng nguồn xuống. Như vậy về mùa đông, trên bít tất châu Á đều có gió thổi từ đất liền ra biển. Khoáng sản [ sửa ] Khoáng sản của châu Á tuy chưa được vỡ hoang đầy đủ song rất phong phú và có số lượng lớn.
Đới khí nhiệt đới [ sửa ] Ở châu Á, đới khí hậu nhiệt đới không tạo thành một dải liên tiếp mà chỉ chiếm phần Tây Nam châu Á bao gồm bán đảo Ả Rập, phần Nam sơn nguyên Iran cho tới Tây Bắc Ấn Độ. Đai cận xích đạo [ sửa ] Vòng đai này hình thành trong đới khí hậu gió mùa xích đạo.
Các loài đáng để ý là khỉ, voi, trâu rừng, tê giác, bò tót, nai, linh dương cùng các loài ăn thịt như hổ, báo, chó sói.
Các sông có nước lớn vào cuối xuân và đầu hạ, sang mùa đông thì nước cạn và bị đóng băng một thời kì khá dài. Các loài sống dưới đất có voi, heo vòi, hổ, tê ngưu một sừng, trâu rừng. Giáo trình khí hậu học (tiếng Nga). Đó là: Mongoloid: Bao gồm cư dân sống ở Đông Á, Đông Nam Á, một phần ở Bắc Á và Nội Á.
072 24. 180 24,4 Vientiane Malaysia 329. 3 Đặc điểm các đới khí hậu 4. Các áp thấp nhiệt đới và bão này thường được hình thành trong vịnh Bengal, hải phận phía Đông Việt Nam hoặc phía Đông Philippines, sau đó di chuyển sang phía Tây, đổ bộ vào Đông Nam Ấn Độ, Bangladesh, một số vượt sang biển Ả Rập, đổ bộ sang bờ Tây Ấn Độ và có thể sang tận bán đảo Arabia.
500 4. Trong đới này có sự thay đổi khối khí theo mùa: mùa đông là khối khí cực lục địa, còn mùa hạ là khối khí ôn đới ấm và ẩm hơn. Thuộc khu vực này gồm các bán đảo Trung Ấn và quần đảo Mã Lai. Trong 4 châu trên thì châu Phi được nối liền với châu Á bởi eo đất Suez (đã bị cắt đứt bởi kênh đào Suez), còn các mặt Bắc, Đông và Nam đều tiếp giáp với các đại dương, theo thứ tự là Bắc Băng Dương, Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương.
Lượng mưa trung bình năm từ 250–400 mm. Các sông có nhiều nước quanh năm, mực nước chênh lệch giữa mùa cạn và mùa lũ không đáng kể. Dòng sông quanh năm đầy nước, việc liên lạc bởi thế rất thuận tiện.
Phần các đảo và quần đảo được hình thành trong tuổi tạo núi Tân sinh với địa hình núi uốn nếp trẻ xen các cao nguyên và núi lửa cao. Trong đới này tuy lượng mưa không ít nhưng hai mùa mùa mưa ẩm và mùa khô nóng chênh lệch lại tạo nên tình trạng bất lợi cho sự phát triển thường nhật của thực vật. 2 Trung Á 7. Ở châu Á, lưu vực nội lưu [9] chiếm một diện tích rất rộng tới 18 triệu km², bằng khoảng 41,3% diện tích châu lục.
Trong quá trình phá hoang và sử dụng tự nhiên, thánh sư của các dân tộc sống trên châu lục này đã thuần hóa được hàng loạt các cây trồng và vật nuôi, làm cho nghề trồng và chăn nuôi phát triển không ngừng. Thổ nhưỡng tiêu biểu của đới bán hoang mạc và đới hoang mạc là đất xám. ; Vùng Đông Nam Á là quê hương của các loại cây ăn quả nhiệt đới như chuối, mít, bưởi, sầu riêng, măng cụt, dừa.
Nguồn cung cấp nước cốt yếu do tuyết tan và mưa vào mùa xuân-hạ. Đại atlat thế giới. 898 1. Thổ nhưỡng ở dưới rừng hỗn tạp là đất podzol cỏ, dưới rừng lá rộng là đất rừng nâu xám. ^ Gruzia cũng thỉnh thoảng được coi là thuộc Đông Âu ^ Azerbaijan đôi khi được coi thuộc Đông Âu nhưng số liệu về diện tích và dân số vẫn được tính cho châu Á.
Khí hậu nói chung là khô, nóng gay gắt. Tất cả được nâng lên mạnh mẽ vào cuối đại Tân Sinh. Điều kiện khí hậu nóng và ẩm đã làm cho các quá trình địa lý diễn ra rất mạnh mẽ và liên tiếp, vì thế các điều kiện tự nhiên, nhất là lớp phủ thổ nhưỡng, thực vật và giới động vật rất phong phú và đa dạng, khác hẳn khu vực Tây Nam Á nằm trên cùng vĩ độ.
^ A b Dải Gaza về mặt pháp lý không được quốc tế xác nhận là một phần của bất kỳ quốc gia có chủ quyền nào, thuộc quyền tài phán của Chính quyền Palestine, và họ cũng kiểm soát biên giới của Dải Gaza với Ai Cập.
Hiện thời do hiện tượng hiệu ứng nhà kính, nhiệt độ khí quyển đang tăng dần lên nên băng hà vùng cực cũng như thăng hà vùng núi chắc chắn đang bị tan chảy và suy giảm. Quần đảo Mã Lai rất rộng, có số lượng đảo lớn nhất thế giới. 303. 492 1. Lớp phủ thực vật ở đây gồm hai kiểu: rừng và cây bụi.
378. Tuy nhiên, do các dãy núi theo hướng Bắc-Nam nên gió mùa chỉ hạn chế trong một dải không rộng, dọc theo phía Đông đất liền. Chính phủ Trung Quốc đã tiến hành xây dựng đập Tam Hiệp, đập thủy điện lớn nhất thế giới, đồng thời cũng đang xây dựng công trình chuyển nước của Trường Giang về phía Bắc để cung cấp cho các vùng phía Bắc đang càng ngày càng thiếu nước.
165 1. Điểm trổi của kiểu khí hậu này là mùa hạ khô và nóng, thời tiết ổn định và thuần khiết, còn mùa đông trái lại do ảnh hưởng của gió Tây và hoạt động của khí xoáy nên thời tiết hay thay đổi, mát dịu và mưa nhiều.
Thí dụ các vùng Địa Trung Hải, Trung Á, Nội Á tuy nằm trên cùng vĩ độ nhưng Địa Trung Hải nhờ có các dãy núi chắn ở phía Bắc và ảnh hưởng của biển nên mùa đông ấm, trong khi hai vùng sau không có núi chắn nên nhiệt độ trung bình thấp hơn rất nhiều.
Đới khí hậu cận xích đạo [ sửa ] Đới khí hậu cận xích đạo (hay gió mùa xích đạo) bao gồm khu vực Nam Á (Ấn Độ, Bangladesh, Bắc Sri Lanka), bán đảo Trung Ấn, Nam Trung Quốc và quần đảo Philippines.
Thủy văn [ sửa ] Đặc điểm chung về sông ngòi [ sửa ] Ở châu Á có nhiều hệ thống sông lớn vào bậc nhất thế giới, hằng năm các sông đổ ra biển một khối lượng nước khổng lồ. Về mùa đông, các sông đóng băng trong một thời kì dài. Geological Survey Fact Sheet: Lake Baikal — A Touchstone for Global Change and Rift Studies, July 1993. 000 km², sâu 26,5m), Issyk Kul (6.
Về mùa hạ, nhiệt độ làng nhàng trên bít tất lãnh thổ khoảng từ 25-30 °C. 5. 040 12. Nam Á & Đông Nam Á [ sửa ] Bài chi tiết: Nam Á và Đông Nam Á Nam Á và Đông Nam Á là bộ phận nằm ở rìa phía Nam của lục địa, bao gồm miền núi Himalaya, đồng bằng Ấn-Hằng, bán đảo Indostan, bán đảo Trung Ấn và quần đảo Mã Lai.
1 Bắc Á 7. - Châu Á (tiếng Pháp). 334 6. 2. Dọc theo bờ biển và trên các lớp băng phủ có nhiều thú chân vịt như hải cẩu, hải sư, voi biển.
Trước nhất, nó hình thành tại phía Tây thanh bình Dương, vượt qua Philippines rồi đổ bộ vào Việt Nam, gây thiệt hại lớn cho các tỉnh miền Trung. C. 816. Kiểu khí hậu ôn đới gió mùa hình thành trong miền duyên hải phía Đông, gồm lưu vực sông Amur và đảo Sakhalin. 610 19. Ở các sông lớn vào cuối mùa xuân thường có lũ băng ở phần trung lưu và hạ lưu.
Phía Đông châu Á giáp với thăng bình Dương. 3. Trong các khu vực này quanh năm thống trị khối khí nhiệt đới lục địa và gió mậu dịch, cho nên mùa hạ rất khô và nóng còn mùa đông khô và hơi lạnh. Các loài thực vật điển hình gồm tếch, căm xe ( Xylia dolabriformis ), cẩm liên ( Pentacme siamensis ), dầu trà ben, dầu lông.
Ixasenko- Cơ sở phong cảnh học và phân vùng địa lý tự nhiên. 873. 100 4. 203. Chelsea, MI: Lewis Publishers, 1990, page 196. Về mùa hạ mát và ẩm, nhiệt độ nhàng nhàng tháng 7 10-18 °C, mùa đông từ -10 °C đến -20 °C.
Thứ ba, ở Trung Á tuy điều kiện khí hậu, nước, đất đai không tiện lợi cho sinh sản và đời sống nhưng lại có một số tài nguyên tự nhiên khá phong phú.
Từ dãy Altai trở về phía Đông (bao gồm cương vực Mông Cổ và phía Bắc Trung Quốc) thì thảo nguyên chiếm ưu thế, còn thảo nguyên rừng chỉ chiếm những bộ phận lẻ tẻ. Đới bán hoang mạc và hoang mạc ôn đới [ sửa ] Hai đới này phân bố trong các vùng Trung Á và Nội Á. Tất thảy các con sông lớn như Hoàng Hà, Dương Tử, Hắc Long Giang, Mê Kông, Ấn, Hằng đều hình thành trong các điều kiện như vậy.
Do vậy, đồng cỏ dần thay thế rừng. 1. Đai nhiệt đới [ sửa ] Hình thành trong miền khí hậu nhiệt đới bao gồm thảy bán đảo Ả Rập, phía Nam sơn nguyên Iran và một phần đồng bằng sông Ấn.
880 2. 2 Đới rừng hỗn hợp cận nhiệt đới gió mùa 6.
Giới hạn của đới này gần trùng với vòng cực Bắc. Ven theo các hồ và thung lũng sông có các rừng hiên và rừng lau sậy. Sông Amur là sông lớn nhất của miền Nam Viễn Đông liên bang Nga.
000 km² [4] Các nước lớn nhất Nga: bờ cõi phần châu Á là 12,5 triệu km² Trung Quốc: 9,6 triệu km² Ấn Độ: 3,2 triệu km² Kazakhstan: 2,7 triệu km² Dân số 4. 814 92,6 Damascus Thổ Nhĩ Kỳ [29] 756.
Trong rừng cây mọc dày, vươn lên rất cao nên rừng rậm, tối và ẩm thấp. Tuy nhiên do điều kiện khí hậu và nguồn cung cấp nước khác nhau nên chế độ nước các sông không đồng nhất trên toàn khu vực.
Khu vực tây nam á có diện tích là 7triệu km vuông. Nhiệt độ làng nhàng tháng 1 các vùng Trung Á và Nội Á đổi thay từ -10 °C đến -40 °C, còn ở vùng Đông Siberi xuống tới từ -40 °C đến -50 °C. Lượng mưa hằng năm không đáng kể, 100–300 mm. 800 5. Phần hạ lưu sông đổ vào một vịnh cửa sông gọi là vịnh Obi, dài gần 1.
Phía Nam châu Á tiếp giáp với Ấn Độ Dương. Kết liên ngoài [ sửa ] Bản đồ đất trên thế giới Sưu tập bản đồ châu Á Châu Á Văn hóa châu Á | Kinh tế châu Á | Địa lý châu Á | Lịch sử châu Á | Chính trị châu Á x t s Các nước ở châu Á Ả Rập Saudi · Ai Cập 1 · Afghanistan · Armenia · Ấn Độ · Azerbaijan 2 · Bahrain · Bangladesh · Bhutan · Brunei · Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất · Campuchia · Gruzia 2 · Indonesia 3 · Iran · Iraq · Israel · Jordan · Kazakhstan 2 · Hàn Quốc · Kuwait · Kyrgyzstan · Lào · Liban · Malaysia · Maldives · Mông Cổ · Myanma · Nepal · Nga 2 · Nhật Bản · Oman · Pakistan · Palestine 4 · Philippines · Qatar · Singapore · Cộng hòa Síp · Sri Lanka · Syria · Tajikistan · Thái Lan · Bắc Triều Tiên · Cộng hòa dân chúng Trung Hoa · Trung Hoa Dân quốc (Đài Loan) 5 · Đông Timor (Timor-Leste) 3 · Thổ Nhĩ Kỳ 2 · Turkmenistan · Uzbekistan · Việt Nam · Yemen 1 Để xem các lãnh thổ phụ thuộc và lãnh thổ khác, mời xem cương vực phụ thuộc.
^ Indonesia và Đông Timor thỉnh thoảng được coi là thuộc châu Đại dương. Bắc Băng Dương nằm trên các vĩ độ cực và cận cực nên thời tiết quanh năm giá buốt, mặt biển bị phủ bởi một lớp băng rất dày, tựa như một sân trượt băng đồ sộ. Một dải rộng nằm ở phía Nam khu vực này kéo dài từ Trung Á đến Mông Cổ là vùng khô hạn nhất, lượng mưa hằng năm không quá 250 mm.
4 Các dòng biển 4. 324. Số liệu dân số và diện tích chỉ tính cho châu Á tuy Thổ Nhĩ Kỳ có tỉnh Istanbul thuộc bán đảo Balkan. Ở đây, bên cạnh các hệ thống núi và sơn nguyên cao như Pamir, Thiên Sơn, Thanh Tạng còn có các đồng bằng và bồn địa thấp. Cộng hòa Síp hiện chỉ có cương vực phần phía Nam của đảo Síp. Mùa hạ [ sửa ] Về mùa hạ: Không khí trong đất liền nóng dần lên, áp cao Siberi suy yếu dần rồi biến mất, còn ở phía Nam, trên sơn nguyên Iran hình thành một áp thấp, được gọi là áp thấp Iran (áp thấp Nam Á).
927 83,9 Nicosia (Lefkoşa) Dải Gaza [26] 363 1. Do ảnh hưởng của địa hình nên sự phân bố mưa không đều: trên các sườn đón gió, mưa nhàng nhàng từ 2000–4000 mm hoặc hơn, còn trên đồng bằng, từ 1000–200 mm. Mực nước sông tuy đổi thay theo hai mùa rất rõ nhưng phần hạ lưu nhờ có Biển Hồ Tonlé Sap điều tiết nên về mùa cạn nước sông còn khá lớn.
000 km³/s, thời kỳ lũ là 30. Địa hình ở đây bị chia cắt mạnh nhất so với hai bộ phận trên. 927 13. Phần phía Bắc thuộc về Cộng hòa Síp thuộc Thổ Nhĩ Kỳ. Gió mậu dịch mang theo khối khí nhiệt đới đất liền nên không có mưa, thời tiết ổn định, tinh khiết và tương đối nóng. Sông Obi là con sông đồng bằng điển hình. Về mặt địa lý từng lớp, châu Á cũng là châu lục đông dân cư nhất với hơn 3,9 tỉ người, có đủ các thành phần chủng tộc như Mongoloid, Europeoid, Negroid.
Áp cao Siberi là một xoáy nghịch lớn nhất thế giới, không khí trong vùng áp cao lạnh và rất khô, tạo nên thời tiết tinh khiết và yên tĩnh.
Rừng lá kim là nguồn dự trữ gỗ quan yếu cho các ngành kinh tế. 500 27. 822. 6 Đới khí hậu cận xích đạo 4. Sự thu hẹp diện tích các hồ đã gây ra sự khủng hoảng sinh thái lớn, làm cho sản xuất và đời sống của cư dân các vùng đồng bằng xung quanh hồ bị thiệt hại nặng.
Điều kiện đó ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành khí hậu, cảnh quan thiên nhiên cũng như đời sống và hoạt động kinh tế của con người ở phần phía Bắc châu lục.
Nhiều nơi cây bụi gai mọc rất dày, người không thể đi qua được. Đặc biệt, địa hình của phần phía Đông này có cấu tạo dạng bậc, thấp dần từ nội địa ra phía biển. Các đới cảnh quan thiên nhiên [ sửa ] đai cực và cận cực [ sửa ] Đây là hai đai gần nhau, nằm trên các độ vĩ cao nhất của lục địa với khí hậu quanh năm lạnh giá nên cảnh quan thiên nhiên rất nghèo và đơn điệu.
Trong đầm lầy hình thành lớp than bùn dày, còn đất rất chua và nghèo chất dinh dưỡng. Về cội nguồn hình thành và sự phân bố của chúng rất phức tạp nhưng nhìn chung trong mỗi đới kiến tạo tụ họp một số loại khoáng sản chính. ^ Tức lưu vực không có dòng chảy đổ ra các đại dương ^ từ Nam Kinh trở xuống gọi là Dương Tử ^ tên khác là Tử Hải ^ “Deepest Lake in the World”.
Ở châu Á thì hai đới này không tạo thành các dải liên tiếp mà phân bố trong những khu vực hạn chế ở Đông Á như vùng trung và hạ lưu sông Amur, vùng Mãn Châu-Triều Tiên và vùng Bắc đảo Honshu (Nhật Bản). Bên cạnh các loài ăn cỏ và gặm nhấm còn có các loài ăn thịt như chó sói, chồn, đại bàng.
Kiểu rừng thưa này phân bố ở đồng bằng trung lưu sông Hằng, cao nguyên Korat (Lào) và đồng bằng Campuchia. Về mùa hạ, các vùng Bắc Á có thời tiết ẩm và mát, còn ở Trung Á và Nội Á thì trái lại, rất khô và nóng.
Cũng trong thời kì này, ở phía Đông áp thấp Aleut biến mất và áp cao Hawaii phát triển, chiếm tuốt phần Bắc thanh bình Dương và lan sang phần bờ Đông Á. 5 Trung Hoa Dân quốc (Đài Loan) không được liên hợp Quốc xác nhận chính thức; xem Vị thế chính trị của Đài Loan. 960. ^ Monitoring of the Dead Sea.
Trên thực tế Trường Giang còn là con sông có giá trị giao thông quan yếu nhất của Trung Quốc. Điều kiện khí hậu ở đây na ná như Sahara ở châu Phi. Biên độ nhiệt giữa các mùa lớn, thời tiết trong ngày xoành xoạch đổi thay, nhất là ở Tây Tạng.
Lớp phủ thực vật của bán hoang mạc và hoang mạc rất nghèo, có khả năng chịu hạn và chịu mặn cao. Nam Á và Đông Nam Á nằm trong vùng có khí hậu nóng và ẩm ướt nhất châu Á. Mùa hạ khô và nóng, nước bốc hơi mạnh nên mực nước rất thấp và lưu lượng càng về hạ lưu thì càng giảm dần.
Về mặt giới hạn,châu á kéo dài từ vùng cực bắc đến vùng Xích đạo, tiếp giáp với 2 châu lục và ba đại dương, châu Á nằm giữa 4 châu lục và 3 đại dương rộng lớn. Đây là gió mùa mùa đông khô và rất lạnh, nhiệt độ thấp nhưng lượng tuyết rơi không đáng kể.
Sổ tay gieo khí hậu châu Á. Do vị trí nằm trên những vĩ độ cao nên quanh năm thống trị khối khí cực khô và lạnh nên về mùa đông, ở đây có đêm địa cực kéo dài (từ 75° Bắc trở lên, đêm cực kéo dài hơn 98 ngày), nhiệt độ rất thấp. 3 Các nhà nước và vùng lãnh thổ 8. Về mùa xuân, khi tuyết tan thì đất vẫn còn đóng băng, nước không ngấm được vào đất nên theo sườn dốc chảy vào sông. Các sông thuộc Bắc Băng Dương tuy bị đóng băng về mùa đông nhưng vẫn có giá trị về liên lạc.
Châu Á còn cung cấp cho thế giới hồ hết các loại vật nuôi căn bản hiện giờ như trâu, bò, lợn, gà, chó, mèo. 000 km², sâu 995 m, mức nước thấp hơn mực nước đại dương 28 m), Aral (66. Từ khối núi Pamir tỏa ra 3 cánh núi chính: Cánh Đông Bắc gồm các hệ thống núi nối tiếp nhau: Thiên Sơn, Altai, Sayan cho đến đông bắc Siberi; Cánh phía Tây gồm dãy Hindu Kush và hệ thống các núi thuộc sơn nguyên Iran cho đến Tiểu Á và Nam Âu; Cánh Đông Nam bao gồm các núi thuộc khối Tây Tạng, Himalaya và Đông Nam Á.
Hoàng Hà khác với sông Amur ở chỗ chế độ nước sông phức tạp hơn. Chúng làm cho thời tiết nhiễu loạn mạnh, có gió to, mưa lớn. Thảo nguyên và thảo nguyên rừng là hai đới có đất tốt, đồng cỏ rộng, tiện lợi cho trồng trỉa và chăn nuôi gia súc. Các phong cảnh hoang mạc không những phát triển trên đồng bằng mà còn lên các sườn núi cao tới 900m ở Thiên Sơn, đến 4100-4200m ở Pamir và Antai.
Ở đây, lượng mưa phân bố đều quanh năm nên sông có nhiều nước và đầy nước ngay. Trong điều kiện đó ở phía Bắc chỉ có rêu và địa y, còn ở phía Nam nhờ ấm hơn nên bắt đầu xuất hiện các loại cây bụi thân gỗ, tạo thành các dải rừng cây bụi xen với đồng rêu.
Các sông thuộc lưu vực này là nguồn nước khôn xiết quý báu cho đời sống của cư dân, cho sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, liên lạc và thủy điện.
556 1. Người Mongoloit hay còn gọi là người da vàng, có đặc điểm chung là lớp lông phủ trên mặt và người ít, tóc đen, thẳng và hơi cứng, da màu vàng hung, mũi hơi thấp, mặt rộng, lưỡng quyền cao và xếp nếp mi mắt rõ. Ngoại giả, sông còn có giá trị tưới ruộng và khai hoang thủy điện. Đó là các vùng Địa Trung Hải với lúa mì, yến mạch, đậu Hà Lan, bạc hà, nguyệt quế, ôliu và một số cây thực phẩm như bắp cải, tỏi tây, hành tây.
068 76,5 Ankara Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất 82. Nhờ nguồn thức ăn phong phú, khí hậu rét mướt nên giới động vật của rừng hỗn hợp và rừng lá rộng rất đa dạng, đáng để ý nhất là hươu sao, thỏ, nai sừng tấm, hổ, gấu đen, mèo rừng Viễn Đông, nhiều loài chim như trĩ, cú bắt cá, quạ xanh, sáo, sẻ ngô.
Lưu lượng nhàng nhàng năm ở cuối trung lưu đã lên tới 12. 166 24,3 Bishkek Tajikistan 143. Do sự tương phản khí áp như vậy, tất thảy phần Nam lục địa kể cả Tây Nam Á về mùa đông có gió Đông Bắc từ đất liền thổi xuống.
Trong đới rừng lá kim do bốc hơi yếu nên đầm lầy phát triển mạnh, chiếm 50% diện tích của đới. Điểm cực Nam là mũi Piai trên bán đảo Mã Lai ở vĩ tuyến 1°16' Bắc.
000 66. Khí hậu [ sửa ] Các nguyên tố hình thành khí hậu [ sửa ] Vị trí địa lý [ sửa ] Châu Á kéo dài từ Bắc Cực cho đến xích đạo nên lượng bức xạ dữ phân bố không đều, giảm dần từ Nam lên Bắc.
Hồ Baikal nằm ở phía Nam vùng Trung Siberi là hồ sâu nhất thế giới (31. Tuốt các dạng địa hình đó nằm xen kẽ với nhau làm cho bề mặt địa hình châu lục bị chia cắt rất mạnh. Do miền Siberi có điều kiện khí hậu giá rét gay gắt, đông kết vĩnh cửu phát triển, việc xây dựng hệ thống đường bộ gặp nhiều khó khăn nên các sông vẫn là đường giao thông đốn. 1 Mùa đông 4. 582 km² Giáp các châu lục Châu Âu, Châu Phi Giáp các đại dương Bắc Băng Dương, Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương Điểm cao nhất Everest 8850m [1] thuộc dãy Himalaya Điểm thấp nhất Mép nước Biển Chết -420 m [2] (-1.
Sự phát triển của các hệ thống sông lớn đó là do lục địa có kích thước rộng lớn, đồng thời các núi và sơn nguyên cao lại tụ hội ở vùng trọng điểm, có băng hà phát triển, là nơi bắt nguồn của nhiều con sông.
Ở thềm lục địa phía Nam Biển Đông, ở Indonesia, Myanma và đồng bằng Ấn-Hằng, vùng đồng bằng Lưỡng Hà và ven vịnh Ba Tư là những nơi có trữ lượng dầu thuộc hàng lớn nhất châu Á.
Các vùng núi cao ở Thiên Sơn, Tây Tạng, Hindu Kush, Himalaya càng lên cao nhiệt độ càng giảm. 000 km². 000 62. Ở phía Nam vùng Trung Á, ven theo các cồn cát trong hoang mạc còn gặp các bụi cây muối đen ( Haloxylon aphyllum ), một loại cây bụi lớn. Mưa ít nhưng khả năng bốc hơi lại rất lớn nên có sự thiếu ẩm gay gắt. Chiều rộng từ bờ Tây đến bờ Đông nơi lãnh thổ rộng nhất là 9200 km Về hình dáng, nếu so với các châu lục khác trên thế giới thì đại lục Á-Âu nói chung và châu Á nói riêng có bề mặt hình dạng khối vĩ đại nhất.
150 km², Karakoram tại Pakistan 17. 513. - Các đới tự nhiên và các cảnh quan (tiếng Nga). Lưu vực nội lưu [ sửa ] Gồm các sông chảy trong miền Trung Á, Nội Á và sơn nguyên Iran. Đến độ cao 3000–4000 m trở lên, nhiệt độ xuống còn 0 °C và bắt đầu đới tuyết vĩnh viễn. Do bốc hơi mạnh, dòng chảy trên mặt đất trong các đới này rất hiếm, mặt đất được điển tích muối nên nhiều nơi tầng cacbonat trồi lên tới mặt đất.
, The Water Encyclopedia. Chính do quá trình phát triển đó mà thiên nhiên trên châu Á được con người khai khẩn và sử dụng sớm nhất. Động vật cũng rất phong phú. Song song cũng là trung tâm nảy cây lúa gạo; vùng Trung Quốc được cho rằng là trọng tâm nông nghiệp cổ đại lớn nhất thế giới với nhiều loài cây trồng phong phú bao gồm cả cây nhiệt đới, cận nhiệt và ôn đới.
Thời tiết khắp nơi khô và lạnh. Độ bốc hơi rất lớn, có thể gấp 4-9 lần lượng mưa, thành ra mà độ ẩm thẳng tắp thấp. Các dòng biển [ sửa ] Các dòng biển cũng có ảnh hưởng quan yếu đến khí hậu các vùng tiếp cận. 567 47,0 Dushanbe Turkmenistan 488.
Ở đây chỉ có tùng rụng lá là loài chịu được các điều kiện khắc nghiệt nói trên. Thổ nhưỡng dưới tán rừng và cây bụi lá cứng cận nhiệt là đất nâu và nâu xám. 300 5. 462 12,8 Muscat Qatar 11. Mùa hạ thường có gió Bắc, thời tiết lạnh, hay có sương hoặc mưa tuyết. 1 Dân cư 8. Nhiều cơn bão gây tác hại lớn cho sản xuất nông nghiệp, các công trình xây dựng và đời sống quần chúng lãnh hải.
Europeoid: bao gồm tuốt tuột cư dân sống ở vùng Tây Nam Á và một số ở Bắc Ấn Độ, Trung Á và Nội Á. Đường đi của cơn bão nhiệt đới Xangsane năm 2006. Theo các tài liệu, trong số 10 trung tâm nảy sinh cây trồng của thế giới thì có đến 6 trọng điểm nằm trên châu Á, hợp với các vùng có nền văn minh phát triển sớm. Đới rừng hổ lốn và rừng lá rộng [ sửa ] Đây là hai đới kế tiếp nhau, phát triển trong các vùng khí hậu ôn đới chuyển tiếp và ôn đới hải dương.
Thứ hai, ở Trung Á là xứ sở của các hiện tượng tự nhiên tương phản nhau rất độc đáo. Với sự kết hợp của các điều kiện tự nhiên nói trên, châu Á đã hình thành các khu vực địa lý tự nhiên có đặc điểm hoàn toàn khác nhau như Bắc Á, Trung Á, Đông Á, Đông Nam Á, Nam Á và Tây Nam Á.
Kiểu khí hậu ôn đới hải dương chiếm đa số Bắc biển Okhotsk, bán đảo Kamchatka và quần đảo Kuril. Phần phía Nam lục địa, trị số khí áp giảm dần từ Bắc xuống Nam và sau đó chuyển sang đới áp thấp xích đạo. Về mùa đông do hoạt động của khí xoáy trên frong ôn đới nên có mưa, nhiệt độ thấp. Việc tưới nước cho vùng khô hạn được mở mang ở Trung Á, Ấn Độ, Pakistan và Trung Quốc.
460 2. Ở bán cầu Nam, các khu áp cao Nam Phi, Nam Ấn Độ Dương và Úc cũng phát triển thành một đới áp cao liên tiếp. 639 281,8 Manila Singapore 693 4. 2 Đới rừng hẩu lốn và rừng lá rộng 6.
Thực vật phổ biến ở đây là các loài cỏ hòa thảo cứng và các cây bụi gai. 303. 000 2. Nhiệt độ làng nhàng tháng 7 từ 15-20 °C. Trong các đới này, điều kiện khí hậu mang thuộc tính lục địa khá rõ: mùa đông lạnh và kéo dài, nhiệt độ làng nhàng tháng 1 từ -5 đến -20 °C, mùa hạ tương đối nóng, nhiệt độ trung bình tháng 7 từ 17-23 °C.
Cho đến nay, tài nguyên rừng ở nhiều nước gần như kiệt hoàn toàn.
Về mùa đông ở đây cốt yếu có gió Bắc và Tây Bắc, còn mùa hạ có gió Nam và Đông Nam. 642 86,1 Tình hình sử dụng tài nguyên [ sửa ] Hơn bất cứ một châu lục nào khác trên địa cầu, châu Á có điều kiện thiên nhiên đa dạng và nguồn tài nguyên tự nhiên thế giới. Riêng khu vực Nam Trung Hoa và Đông Bắc bán đảo Trung Ấn, gió Đông Bắc lên đường từ vùng Nội Á thổi xuống, còn phần Bắc bán đảo Indostan lại có gió Tây Bắc từ Trung Á thổi xuống nên thời tiết nói chung khô và hơi lạnh.
Tóm lại, các biển và đại dương bao quanh châu Á chẳng những làm ranh giới thiên nhiên cho châu lục mà còn có ảnh hưởng rất lớn đối với điều kiện thiên nhiên cũng như sự phát triển kinh tế-xã hội của các nhà nước hải đảo và ven bờ. 458 68 428 235 10-11 Baikal 31. 525. Do vị trí tiếp giáp với yên bình Dương, tất tật Đông Á chịu ảnh hưởng của hoạt động gió mùa, trong đó giới hạn phía Tây của cương vực gần như ăn nhập với giới hạn tác động của gió mùa mùa hạ.
Tiên sư của họ có lẽ là những cư dân cổ sống ở vùng Nam Siberi và Mông Cổ. Trung Á [ sửa ] Bài chi tiết: Trung Á Trung Á cùng với Nội Á nằm ở vùng trọng tâm châu Á, có các đặc điểm tự nhiên trổi như: Thứ nhất, do vị trí sâu trong nội địa, xa các đại dương và bị các hệ thống núi bao bọc xung quanh nên khí hậu ở đây mang tính đất liền gay gắt.
Những nơi như bán đảo Tiểu Á, khô hạn mạnh thì phát triển chính yếu kiểu chuông bụi gai. Các số liệu về tọa độ, độ cao, độ sâu đều lấy tại đây. HCM 10°46'B 106°41'Đ ? 26,35 13,8 27,7 4,1 29,15 10,5 30,2 50,4 29,6 216,4 28,5 311,7 28,15 293,7 28,05 269,8 27,85 327,1 27,55 266,7 26,9 116,5 26,1 48,3 28 1931 Đới khí hậu cực [ sửa ] Thuộc phạm vi đới này có các đảo, quần đảo và một dải hẹp dọc theo duyên hải phía Bắc lục địa.
Thổ nhưỡng chính của hai đới này là đất rừng xám, đất đen, đất đen rửa trôi và đất hạt dẻ. 479. 416 246,1 Hà Nội Nam Á: Afghanistan 647.
Chà là là loại cây trồng chính ở các ốc đảo này. Thuộc phạm vi mỗi đại dương, ven theo bờ lục địa thường có các biển nhỏ được phân cách với đại dương bởi các bán đảo, đảo và quần đảo.
NXB Giáo dục 2002. Rừng thường phát triển trên các sườn phía Tây có mưa nhiều, tạo thành kiểu rừng lá cứng thường xanh. Trong thảo nguyên rừng, các cây thân gỗ gồm có sồi, dẻ rừng, phong và bạch dương, còn trong đới thảo nguyên thống trị có các loài cỏ, các loài phổ biến nhất là cỏ vũ mao ( Stipa spp.
Đới rừng gió mùa, rừng thưa, xavan cây bụi [ sửa ] Đây là những kiểu cảnh quan được hình thành trên các sườn núi và các đồng bằng, thung lũng nội địa, có lượng mưa làng nhàng năm không vượt quá 1500mm và có mùa khô kéo dài. Dọc theo các thung lũng sông và ven các hồ đất đai nhìn chung tốt, cây cối xanh tươi, dân cư đông đúc, đối lập với ngoại vi của nó.
Ở vùng Bắc Á và Nội Á có gió Bắc hoặc Đông Bắc. 2 Một phần hoặc đẵn nằm ở châu Âu.
Hệ thống sông lớn nhất (tính theo diện tích lưu vực) của lưu vực Bắc Băng Dương là Obi-Irtysh. Còn tháng 7, nhiệt độ đổi thay từ 15 °C ở phía Bắc đến 28 °C ở phía Nam. Các sông thuộc những lưu vực còn lại đều chịu ảnh hưởng của chế độ mưa gió mùa nên chế độ hao hao như các sông ở khu vực Đông Á và Đông Nam Á.
Bắc Á là nơi phổ thông các cảnh quan vùng khí hậu lạnh.
Com. 180 17. 7 Đới khí hậu xích đạo 5 Thủy văn 5. Giới động vật của hai đới có sự khác nhau khá rõ: ở đới thảo nguyên rừng có các động vật rừng như chồn, sóc, thỏ nâu và các loại chim.
200 39. Đới uốn nếp Tân sinh chưa được nghiên cứu đầy đủ song người ta thấy có nhiều khoáng sản khác nhau như đồng, chì, kẽm, bôxit và sau đó là sắt, mangan và thủy ngân. NXB khí tượng thủy văn 1954. 000 133. 3 Sự phân bố địa hình 3 Khoáng sản 4 Khí hậu 4. 115. 2 Vòng đai ôn đới 6. 341 69,4 Doha Ả Rập Saudi 1.
Về mùa đông có gió mùa Đông Bắc từ đất liền thổi ra, thời tiết nhìn chung khô ráo. Các khu vực địa lý thiên nhiên [ sửa ] Bắc Á Trung Á Tây Nam Á Nam Á Đông Á Đông Nam Á Sự kết hợp tác động của vơ các thành phần tự nhiên trên lãnh thổ như địa chất, địa hình, khí hậu là cơ sở hình thành các khu vực địa lý tự nhiên khác nhau.
Ở đây, khắp nơi chỉ thấy cánh đồng cát, các bãi đá khô cằn và buồn tẻ như hoang mạc Arabi, Dasht-e Kavir ở Iran, hoang mạc Thar ở Tây Bắc Ấn Độ. 224. Nguyễn Phi Hạnh- Địa lý thiên nhiên các đất liền. Để tồn tại và phát triển trong điều kiện khí hậu khô nóng và bốc hơi mạnh, thực vật ở đây thường phát triển theo hình thái làm giảm sự bốc hơi và phản ảnh bớt ánh nắng mạnh như lá cứng, màu lá xanh bóng, có lớp lông mịn dưới lá hoặc lớp sáp trên mặt lá, thân cây có vỏ dày hoặc xốp hoặc có nhiều gai để làm giảm bớt độ bốc hơi của cây.
719. Nakhichevan là một bờ cõi tự trị thuộc Azerbaijan, giáp ranh với Armenia, Iran, và Thổ Nhĩ Kỳ. Ở Nam Á, Đông Nam Á có gió mùa mùa hạ mang theo khối khí xích đạo nóng ẩm từ Ấn Độ Dương tới, gây mưa lớn, nhất tại các sườn đón gió như Gaths Tây ở Ấn Độ, Nam Himalaya, Tây Myanma, Tây Nam Campuchia.
NXB Địa lý Moskva 1956. Các ốc đảo là nơi có thực vật xanh tươi và có dân cư tụ họp đông. 701. 835 126. Makeep P. Giới hạn phía Nam gần trùng với đường vĩ tuyến 71° Bắc. Tuy nhiên, về cấu tạo địa chất và địa hình, Đông Á có hai bộ phận: phần lục địa và phần các đảo, quần đảo.
Rừng nhiệt đới ẩm thường xanh phát triển trên các sườn đón gió từ biển vào và các đồng bằng duyên hải, bao gồm đồng bằng hạ lưu sông Hằng, duyên hải phía Tây Ấn Độ, Myanma, Tây Nam Campuchia, sườn núi phía Đông Việt Nam và Philippines.
Vào giữa mùa đông, áp cao Siberi gần như tủ vơ châu Á, còn ở phía Tây thu hẹp thành một dải chạy dọc vĩ tuyến 60° Bắc và nối liền với áp cao Axo. 548. Phần nhiều gồm các núi và sơn nguyên cao, các cao nguyên, núi làng nhàng, núi thấp xen với các đồng bằng nhỏ ven bờ.
Nhiệt độ trung bình tháng 1 4-12 °C, tháng 7 25-28 °C. 2 Hoàn lưu khí quyển và sự thay đổi thời tiết theo mùa 4. 898 60,8 Bandar Seri Begawan Campuchia 181. 500 42. Rừng nghèo về thành phần loài và có cấu trúc đơn giản. Riêng khu vực từ nửa Đông đảo Java trở về phía Đông thuộc đới khí hậu gió mùa xích đạo của bán cầu Nam nên đặc điểm khí hậu mang tính chất mùa rõ rệt.
Về mùa hạ thời tiết có ấm hơn, nhiệt độ làng nhàng tháng 7 đổi thay từ 10 °C ở phía Bắc đến 13-14 °C ở phía Nam của đới.
Biên độ nhiệt giữa các mùa, ngày và đêm rất lớn. 860 2. NXB Tiến bộ Moskva 1980. Một vài nơi trong thung lũng thỉnh thoảng gặp sơn dương, ngựa hoang và lạc đà hai bướu. Nhiệt độ trung bình tháng 7 thay đổi từ 28 °C đến 30 °C, tháng 1 từ 12 °C ở phía Bắc đến 20 °C ở phía Nam.
561 118,5 tỉnh thành Kuwait Liban 10. 963 9,6 Ashgabat Uzbekistan 447. Thiếc ở Đông Nam Á tụ tập trong một dải kéo dài từ cao nguyên Vân Quý qua bán đảo Trung Ấn đến các đảo Bangka và Billiton thuộc Indonesia. Guru P. 2. Về mùa hạ có nhiều chim biển sống tụ họp trên các bờ núi thành những "chợ chim" lớn, rất tấp nập. 1. 755. Trong rừng có các cây lá rộng như sồi thường xanh ( Quercus ilex ), sồi lie hay sồi bần có lớp vỏ xốp và dày, nguyệt quế ( Laurus nobilis ), ôliu.
Himalaya là vùng núi có diện tích băng phủ lớn nhất đất liền, chiếm gần 33. Phụ thuộc vào điều kiện khí hậu, sự phân bố màng lưới sông và chế độ sông trên đất liền không đều. Truy cập ngày 18 tháng 8 năm 2007. Ở phía Bắc lục địa có gió Tây Nam thổi từ nội địa lên phía Bắc, gây nên thời tiết rất khô và lạnh. Hướng Bắc-Nam (hoặc gần Bắc-Nam) gồm các dãy núi dọc theo miền Đông Á, Đông Nam Á, Nam Á như Đông Gaths, Tây Gaths của Ấn Độ, Ural và Kamchatka của Nga, Trường Sơn của Việt Nam.
576. 775. Ở Liên bang Nga đã nghiên cứu, tạo ra được các giống cây trồng cho các vùng khí hậu lạnh giá phương Bắc, xây dựng các công trình trên các vùng băng kết vĩnh cửu. Nhiệt độ làng nhàng tháng 1 xuống tới -34 °C trên bán đảo Taymyr. Sự phân bố các khoáng sản chính có thể phân biệt như sau Các khu vực nền cổ là nơi tụ họp nhiều sắt, mangan, bôxit, vàng và một số kim loại quý hiếm.
770 350. X t s Các lục địa trên thế giới Xem thêm Các khu vực trên thế giới.
Với điều kiện đó, châu Á là cái nôi hình thành phần lớn các chủng tộc loài người trước tiên, là nơi xuất hiện các nền văn minh sớm nhất thế giới. Đới đồng rêu và đồng rêu rừng là nơi dân cư rất lác đác và chuyên sống nhờ vào việc săn bắn và chăn nuôi tuần lộc. Kiểu khí hậu cận nhiệt đất liền hình thành trong các miền nội địa, bao gồm phần Nam các đồng bằng Trung Á, Nội Á và các vùng thuộc sơn nguyên Iran.
855. 648. Giờ đây, sản lượng vỡ hoang thiếc của Trung Quốc, Indonesia và Malaysia đang đứng hàng hai, ba, phong độ giới sau Brasil. Các đại diện thường gặp là khỉ, báo, gấu trúc, lợn rừng, nhiều loài chim như trĩ, vẹt, vịt trời, cốc. 1 Đới rừng lá kim 6. Do không khí khô nên khả năng bốc hơi lớn gấp hàng chục lần khả năng mưa, gây nên tình trạng thiếu ẩm gay gắt.
4 Đới bán hoang mạc và hoang mạc ôn đới 6. Ở Đông Á, nơi có gió mùa Đông Nam cũng mang theo khối khí nhiệt đới và ôn đới hải dương từ thanh bình Dương vào, cũng có mưa nhiều. Sông có lượng nước lớn vào cuối mùa xuân do tuyết tan từ trên núi xuống.
Do sự hóa lạnh đó, trên lục địa hình thành một áp cao được gọi là áp cao Siberi. 2 Mùa hạ 4. 2 Hướng của hệ thống núi 2. 425,3 Singapore Thái Lan 514.
Về mùa đông, có gió Tây Bắc thổi từ lục địa ra khô và rất lạnh, còn về mùa hạ có gió Đông Nam từ biển thổi vào ấm và ẩm ướt. Rừng gió mùa thường được hình thành trong các khu vực có lượng mưa hằng năm từ 1000-1500mm và mùa khô chỉ dài từ 2-3 tháng. Nếu tính cả các đảo hoặc quần đảo thì điểm cực Bắc của châu Á lên tới tận 81°13' trên đảo Komsomolets thuộc Liên bang Nga, còn điểm cực Nam xuống tới tận đảo Dana thuộc Indonesia.
Đầu tiên, các mạch núi hướng Tây-Đông có tác dụng ngăn các khối khí lạnh từ phía Bắc xuống và các khối khí nóng ẩm từ phía Nam lên, do đó các vùng ở phía Nam mạch núi bao giờ cũng ấm hơn các vùng ở phía Bắc mạch núi trên cùng vĩ độ. ^ Armenia tuy về mặt địa lý là thuộc châu Á nhưng lịch sử và văn hóa của nước này gắn với châu Âu nhiều hơn.
Ngoài ra còn có ngựa hoang Mông Cổ, lạc đà hai bướu sống ở các vùng của Nội Á. 845. Do vị trí nằm trên các vĩ độ cao và chịu ảnh hưởng trực tiếp của Bắc Băng Dương, khí hậu Bắc Á thuộc loại khí hậu lạnh mang tính chất lục địa gay gắt.
045. Các thăng hà có vai trò rất lớn trong việc cung cấp nước cho các sông suối thuộc khu vực nội lưu. Các lưu vực sông [ sửa ] Bài chi tiết: Các sông ở châu Á Đặc điểm một số lưu vực sông ở châu Á [8] Tên sông Thuộc lưu vực Chiều dài (km) Diện tích lưu vực (nghìn km²) Lưu lượng (km³/s) trung bình Tối đa Tối thiểu Hắc Long Giang thanh bình Dương 4416 1855 9875,5 20 417,3 939,3 Hoàng Hà thăng bình Dương 4845 752 1214 2857,5 527,3 Trường Giang thanh bình Dương 6300 1805,5 25 110,1 47 000 9261,2 Hằng Ấn Độ Dương 2500 1125 12 105,5 ? ? Ấn Ấn Độ Dương 3180 960 19 113,4 ? ? Obi-Irtysh Bắc Băng Dương 5410 2975 12 600 42 800 ? Lưu vực Bắc Băng Dương [ sửa ] Lưu vực Bắc Băng Dương gồm các sông của miền Tây Siberi chảy về phía Bắc.
Đai ôn đới [ sửa ] đai ôn đới chiếm một diện tích rộng nhất, song song tùy theo điều kiện nhiệt độ và độ ẩm có thể phân chia thành 4 đới sau: Đới rừng lá kim [ sửa ] Đới rừng lá kim hay còn gọi là rừng taiga chiếm một dải rộng về phía Bắc vành đai ôn đới với khí hậu ôn đới đất liền lạnh.
440 231. Lưu lượng làng nhàng ở cửa sông là hơn 15. Hao hao như thực vật, giới động vật của bán hoang mạc và hoang mạc cũng rất nghèo, phổ thông nhất là các loài gặm nhấm và bò sát (các loài chuột, kỳ đà và rắn). 094. 800 3. Như vậy, so với các châu lục khác thì ở châu Á, đới khí hậu này dịch lên những độ vĩ cao hơn, đồng thời ở phía Bắc, nó chuyển sang đới khí hậu cận nhiệt và mất hẳn đới khí hậu nhiệt đới.
I Indonesia (tiếng Nga). Phần Nam và Tây Nam gồm các hệ thống núi uốn nếp trẻ, các sơn nguyên và các đồng bằng xen kẽ với nhau. 677. Từ Bắc xuống Nam của châu Á kéo dài hơn 76 vĩ tuyến, nghĩa là khoảng 8500km.
Hình dáng và kích thước [ sửa ] Châu Á rộng, với hình dáng khối vĩ đại đã làm cho các vùng nội địa quanh năm chịu ảnh hưởng của khối khí đất liền khô, dễ bị sưởi nóng và hóa lạnh theo mùa. Kiểu khí hậu này chịu ảnh hưởng mạnh từ biển, Hải lưu Kuril-Kamchatka lạnh và đặc biệt là hoạt động của khí xoáy trên biển Okhotsk và biển Bering.
Về mùa đông các sông bị đóng băng hoàn toàn. 974. Về mùa hạ, không khí trong bồn địa lại bị sưởi nóng nên lại có nhiệt độ cao hơn.
000 km³/s và thời kỳ cạn nhất là 1500 km³/s. 4 Tình hình sử dụng tài nguyên 9 Chú thích 10 Tham khảo 11 kết liên ngoài Vị trí địa lý [ sửa ] Châu Á, khối đất liền đồ sộ nằm hoàn toàn trên bán cầu Bắc (chỉ có một số đảo kéo dài xuống bán cầu Nam) và chiếm một không gian rất rộng. Về mùa đông ở đây băng giá kéo dài và băng kết vĩnh cửu có mặt ở khắp nơi.
050. Nằm giữa các bán đảo đó là các biển và vịnh biển lớn như biển Andaman, biển Ả Rập, vịnh Bengal, vịnh Ba Tư. 622. Antipop V. Nhờ khí hậu nóng và ẩm về mùa hạ, hơi lạnh về mùa đông nên thực vật gồm các cây lá rộng xen cây lá kim, các loài điển hình là sơn trà, nguyệt quế, mộc lan ( Magnolia spp.
Lượng mưa nhàng nhàng năm trên phần đông lãnh thổ đạt hơn 1000mm, trong đó nhiều vùng đạt 2000-3000mm hoặc cao hơn nữa. 3 Tây Nam Á 7. Các loài tiêu biểu là gấu trắng Bắc Cực, tuần lộc.
4 Lưu vực nội lưu 5. Lượng mưa làng nhàng năm từ 500–700 mm. 563. Về sự gia tăng dân số, đại bộ phận các nước châu Á có tỉ lệ gia tăng tự nhiên khá cao. 2. Mưa rơi đẵn vào mùa hạ nhưng lượng giảm dần theo hướng từ Bắc xuống Nam. 429 183,7 Islamabad Sri Lanka 65. 1 Đới rừng nhiệt đới ẩm thường xanh 6. Nhiệt độ làng nhàng tháng thay đổi từ -40 °C đến -50 °C ở vùng Trung và Đông Siberi.
Ngày nay, việc cải tạo, phục hồi và bảo vệ nguồn tài nguyên là vấn đề khôn xiết quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế ở mỗi nước, nhất là ở những nước mà nguồn tài nguyên đã được sử dụng và khẩn hoang lâu đời. Hầu hết các hồ có cỗi nguồn kiến tạo nên có độ sâu lớn, một số hồ còn có mực nước thấp hơn mực nước biển. 105 km³/s. Ở thảo nguyên có nhiềm loại gặm nhấm và loài ăn cỏ, đáng để ý nhất là sơn dương, nhiều loài chuột và dê.
Việc vỡ hoang kèm theo việc cải tạo và phục hồi nguồn tài nguyên tự nhiên được tiến hành mạnh mẽ, đáng để ý là việc cải tạo và sử dụng đất và nguồn nước. 3 Các hồ 5. 127 84,1 Baku Bahrain 665 656. Các số liệu về nhiệt độ, lượng mưa, độ ẩm khác đều lấy tại đây. Ở các vĩ độ nhàng nhàng từ 100-120 kcal/cm², còn các vùng từ vòng cực trở lên phía Bắc thì không quá 80 kcal/cm².
Sông Amur dài gần 4500 km, có nhiều nước (lưu lượng làng nhàng 12. 092 120,5 Jakarta Lào 236. 370 3. Ở Trung Quốc, dầu khí tập kết ở các vùng bồn địa Tarim, Xaidam, Dungari, Tứ Xuyên và cao nguyên Gobi. Ở Tehran có năm nhiệt độ xuống thấp tới -20 °C, còn ở Trung Á tới -30 °C.
Tuy nhiên, các sông vẫn có giá trị về giao thông và có dự trữ thủy năng lớn. Trong rừng có các cây lá nhọn xen cây lá rộng. Đường đẳng nhiệt 4 °C chạy men theo rìa phía Bắc lục địa, đi dần xuống phía Nam thì nhiệt độ cũng tăng dần lên. Tuy nhiên do các vùng thăng hà này nằm sâu trong nội địa với điều kiện khí hậu khô hạn nên sự phát triển của băng hà có phần hạn chế so với các vùng có khí hậu ẩm ướt.
4 28. 100 6. 402 121,3 Bangkok Đông Timor 15. 032. ^ A b c Số liệu lấy từ Địa lý thiên nhiên các lục địa , NXB Giáo dục 1989. 472. Trên toàn đới, tuy quanh năm chịu ảnh hưởng của khối khí ôn đới nhưng khí hậu có đổi thay từ Tây sang Đông, vì thế có thể chia ra làm 3 kiểu chính: Kiểu khí hậu ôn đới đất liền hình thành trong vùng trọng điểm lục địa bao gồm khu vực dãy Ural và Đại Hưng An.
Đường ranh giới phía Nam của đới đổi thay trong khoảng 40° Bắc ở Trung Á đến 35° Bắc ở phía Triều Tiên, Nhật Bản. Về mùa đông, thời tiết khô và lạnh, nhiệt độ làng nhàng tháng 1 đều dưới 0 °C, còn mùa hạ khô và nóng, nhiệt độ làng nhàng tháng 7 đều từ 25° trở lên.
Tuy nhiên do địa thế hẹp, các đảo có nhiều núi non hiểm trở nên các sông thường ngắn và có nhiều thác ghềnh. Đây là bộ phận được hình thành trên vùng nền Trung Hoa, các đới uốn nếp Cổ Sinh, Trung Sinh.
4 Đới khí cận nhiệt đới 4. Cả thảy các đặc điểm nói trên cho thấy tính chất phong phú, muôn vẻ và những thành tựu to lớn trong việc dùng nguồn tài nguyên thiên nhiên trên lục địa. 500 1620 636 79 Nước ngọt Balkhash 22. Lượng mưa nhàng nhàng năm từ 500–700 mm. Sông Mê Kông từ lâu đã trở nên con đường giao thông của nhiều nước như Trung Quốc, Myanma, Thái Lan, Lào, Campuchia và Việt Nam.
Kiểu khí hậu cận nhiệt gió mùa chiếm phần phía Đông cương vực Trung Quốc, phía Nam bán đảo Triều Tiên và Nam Nhật Bản. NXB Đại học quốc gia Moskva 1956.
Các cây mọc thưa và thấp nên trong rừng thoáng và không ẩm thấp như rừng nhiệt đới ẩm thường xanh.
NXB Khí tượng thủy văn Leningrad 1996. 549 m), Nhật Bản (9764 m), Marian (11. Điểm cực Bắc là mũi Seliusky trên bán đảo Taymyr thuộc Nga ở vĩ tuyến 77°44' Bắc. NXB Giáo dục, Hà Nội 1989. 2. Vào mùa hạ, các sông thường có lũ lụt lớn gây tai họa cho sản xuất nông nghiệp và đời sống của cư dân. Thành ra, gió Đông Bắc ở khu vực này thực chất là gió mậu dịch Đông Bắc từ các áp cao cận nhiệt đới thổi về xích đạo.
Nhiệt độ nhàng nhàng tháng 1 từ -25 °C ở phía Bắc đến -15 °C ở phía Nam.
Nếu tính về số lượng các đô thị lớn thì châu Á đứng đầu thế giới. 315,7 Gaza Gruzia [27] 20. NXB Giáo dục, Hà Nội 1980. Tuy nhiên, như phần hoàn lưu khí quyển đã nói ở trên, về mùa này ở Bắc Ấn Độ, phía Bắc bán đảo Trung Ấn thời tiết tương đối lạnh và có mưa do ảnh hưởng của khí xoáy, chỉ có phần Nam các bán đảo này tương đối nóng, thời tiết khô và tinh khiết.
Vùng biển đường kinh tuyến nói trên, ngược lại nằm trên một thềm đất liền nông, thường không quá 100m. 750 22. 452. Tại các vùng ở Trung Á, độ ẩm không khí nhàng nhàng khoảng 35-40%, còn mùa hạ, những lúc có gió mạnh và bão bụi kéo dài thì độ ẩm có thể giảm xuống tới 18-19%, gây tác hại lớn cho trồng và chăn nuôi. Ở các vùng có mưa nhiều thì mạng lưới sông ngòi phát triển, các sông có nhiều nước và đầy nước quanh năm.
000 26,5 605 74 Ngọt+lợ Issyk Kul 6. 4 vành đai nhiệt đới 6. Các loài cây lá rộng phổ thông nhất là sồi Mông Cổ ( Quercus mongolia ), dẻ gai rừng ( Fagus sylvatica ), hồ đào Mãn Châu ( Juglans mandshurica ), thùy dương vàng.
565. Tuy nhiên trên các sơn nguyên Tây Tạng và Quý Châu vẫn tồn tại các áp cao địa phương, còn trên thái hoà Dương có áp cao Hawaii thường tác động đến Đông Nam Trung Quốc và bán đảo Trung Ấn.
Truông là một kiểu phong cảnh gồm các cây bụi mọc thấp và thưa (gồm các cây thường xanh hoặc rụng lá theo mùa) gồm các loài: sồi cây bụi, táo dại, ôliu cây bụi, tùng cối Hy Lạp ( Juniperus excelsa ) và một số loài cây gai khác.
500m³/s) nên có giá trị lớn về giao thông. Về mùa hạ, trên các sông tàu thuyền đi lại khá nờm nợp. 694. Các loại có trữ lượng đáng kể là dầu lửa, than, sắt, các kim loại màu như đồng, chì, thiếc và bôxit. Một số hồ lớn ở châu Á [8] Tên hồ Diện tích lưu vực (km²) Chỗ sâu nhất (m) Chiều dài (km) Chiều rộng (km) Độ muối ‰ Caspi 371.
Áp thấp Iran có trị số nhàng nhàng nhiều năm ở vùng trọng điểm là 994 mb (hoặc 745,5 mm/Hg). Giới sinh vật rất nghèo, thực vật chỉ có rêu và địa y, còn động vật phong phú hơn dựa vào nguồn thức ăn của biển. 324 70,6 Phnom Penh Indonesia [23] 1. 1 Một phần hoặc cốt tử nằm ở châu Phi. Trường Giang [10] cũng bắt nguồn từ sơn nguyên Tây Tạng, sau đó chảy qua bồn địa Tứ Xuyên, qua miền Hoa Trung rồi đổ ra biển.
Geology. Mưa rơi cốt yếu vào mùa hạ, chiếm 60-70% lượng mưa cả năm. Nguồn nước tạo thành dòng sông ở đầu nguồn là do tuyết và băng tan từ núi cao xuống, thành thử phần thượng lưu sông có nước lớn nhất vào cuối mùa xuân và đầu mùa hạ.
Địa hình [ sửa ] Quá trình phát triển lâu dài của đại lục Á-Âu nói chung và châu Á nói riêng cùng với cấu trúc địa chất phức tạp làm cho địa hình của châu Á rất đa dạng. 705 134,0 Bắc Kinh Hồng Kông [19] 1. 480 48. Vùng quần đảo Mã Lai nằm trong miền xích đạo nóng và ẩm thấp quanh năm, có màng lưới sông dày đặc và chế độ nước sông rất điều hòa.
Ở đây, vai trò của các biển xung quanh như Biển Đen, Địa Trung Hải, Biển Đỏ và vịnh Persian hầu như không đáng kể vì đây chỉ là những biển không lớn và nằm sâu trong đất liền. Con sông này bắt nguồn từ sơn nguyên Tây Tạng, phần thượng lưu chảy trong miền núi cao. Tùy theo lượng mưa và mùa khô khác nhau mà có sự chuyển tiếp từ kiểu này sang kiểu khác, diễn tả qua hình thái thực vật và thổ nhưỡng.
Các vùng này tuy thuộc đới khí hậu khô, lượng mưa hằng năm không đáng kể song các sông tồn tại được là nhờ có nguồn tuyết và băng tan từ trên núi cao cung cấp. Đông Á [ sửa ] Bài chi tiết: Đông Á Đông Á là bộ phận nầm dọc theo bờ Đông của lục địa, kéo dài từ bán đảo Kamchatka cho đến rìa phía Bắc Việt Nam, kể cả các đảo và quần đảo nằm ven bờ đất liền.
Các biển này phân cách với nhau và đại dương bởi các bán đảo Kamchatka, Triều Tiên, các quần đảo Aleutian, Kuril, Ryukyu cùng các đảo Sakhalin, Đài Loan.
2 Lưu vực thái hoà Dương 5. 1 Calcutta 19. 497 m) [7]. Chú thích [ sửa ] ^ Số liệu đo đạc năm 1999 tuy nhiên hằng năm đỉnh núi này vẫn cao thêm 2cm.
P Khí hậu Liên Xô (tiếng Nga). ^ Đất nước này hiện có tên chính thức là "Cộng hòa quần chúng. Các mạch núi hướng Đông-Tây hoặc Bắc-Nam có tác dụng chắn gió từ đại dương vào sâu trong đất liền. Phần trung và hạ lưu chịu ảnh hưởng của mưa gió mùa nên có nước lớn nhất vào cuối mùa hạ, về mùa đông, nước sông bị khô cạn.
155. Tiểu chủng tộc được hình thành do sự hòa huyết giữa người Mongoloid với người Negroid. Trong các đới này về mùa đông rất lạnh, băng giá kéo dài, lớp đất đông kết vĩnh cửu phát triển trên toàn đới. Đặc biệt, ở nhiều vùng rộng lớn như Bắc Siberi, sơn nguyên Tây Tạng, bồn địa Tarim. Đới rừng hỗn hợp cận nhiệt đới gió mùa [ sửa ] Đới rừng này phát triển trong các khu vực thuộc kiểu cận nhiệt đới gió mùa, phân bố chủ yếu ở Đông Trung Quốc, phía Nam bán đảo Triều Tiên và Nam Nhật Bản.
Sự phân bố khí áp như vậy làm cho hoàn khống chỉ khí trên lục địa về mùa hạ khá phức tạp. Thiếc ở đây chiếm tới 70% trữ lượng thế giới. 662.
5 Đới khí nhiệt đới 4. Ba cánh núi này chia bề mặt châu Á thành ba phần khác nhau: Phần Bắc và Tây Bắc với địa hình chủ yếu là đồng bằng, sơn nguyên thấp, rộng và tương đối bằng phẳng như Turan (Trung Á), Tây Siberi và cao nguyên Trung Siberi. 3.
NXB Khoa học Kỹ thuật, Hà Nội 1969. ^ “Chang”. Các loại này có nhiều ở Kazakhstan và vùng núi Nam Siberi. Các sông lớn nhất là Syr Darya và Amu Darya, bắt nguồn từ vùng núi cao Thiên Sơn, Pamir rồi chảy qua các hoang mạc cát Trung Á và đổ vào hồ Aral, sông Ili đổ vào hồ Balkhash.
Lưu vực thái hoà Dương [ sửa ] Bao gồm tất thảy các sông của miền Đông Á và các vùng đảo trong thái hoà Dương. Sông bắt nguồn từ sơn nguyên Tây Tạng, dài 4500 km. Rừng gió mùa phân bố đốn ở vùng Đông Bắc sơn nguyên Decan, vùng núi Bắc Thái Lan, Bắc Lào, sườn Tây của dãy Trường Sơn và các cao nguyên Di Linh, Đắc Lắc ở Việt Nam.
833 18. Giới động vật trong Vòng đai cận xích đạo rất phong phú và đa dạng.
Vì vậy, ngay từ thời cổ đại, nhiều trọng tâm nông nghiệp lớn được hình thành và cũng từ đó, hình thành các trọng tâm nảy cây trồng của thế giới. Khí hậu vẫn mang thuộc tính lục địa khá rõ rệt: mùa đông rất lạnh và khô, mùa hạ mát. Mỗi khu vực là luôn thể tổng giao kèo nhất tương đối, tạo ra một môi trường tự nhiên hoàn toàn khác so với các khu vực còn lại.
Trong số hơn 2 vạn hòn đảo lớn nhỏ có 6 đảo lớn nhất, đó là Borneo (ở Malaysia gọi là Kalimantan), Sumatra, Java, Sulawesi, Luzon và Mindanao. 284. Ở phía Đông, áp thấp Aleut cũng phát triển mạnh, bao phủ gần như tất Bắc yên bình Dương làm cho Đông Á về mùa này cũng có gió thổi từ đất liền ra biển theo hướng Tây hoặc Tây Bắc-Đông Nam.
Họ có đặc điểm da ngăm, tóc và mắt đen hơn người phương Bắc, đầu dài, tầm vóc làng nhàng.
^ Danh sách nhà nước theo dân số, Graphic Maps ^ Population of cities: The Principal Agglomerations of the World ^ a b Tập bản đồ thế giới và châu lục.
Sông Hồng tại miền Bắc Việt Nam thuộc kiểu chế độ này. Ngoài ra, thường có bão xâm nhập làm cho thời tiết nhiễu loạn mạnh và có mưa lớn.
Mặt đất luôn ẩm ướt, đồng thời chính xác vật lá kim khi phân hủy sẽ tạo thành các axít nên quá trình rửa trôi mạnh, hình thành đất potsol và đất đầm lầy. 226 341,2 New Delhi Iran 1. 688,0 — Nhật Bản 377. 1 Các nguyên tố hình thành khí hậu 4.
4 băng hà 6 Các đới phong cảnh thiên nhiên 6. Đới rừng nhiệt đới ẩm thường xanh [ sửa ] Đới này phát triển trong các khu vực có lượng mưa làng nhàng năm hơn 1500mm và độ ẩm phân bố đều trong các tháng.
775. Nhờ nguồn nước tuyết và mưa trên núi phong phú mới có thể vượt qua vùng đồng bằng Lưỡng Hà khô hạn để ra vịnh Persian. Biển Đông được nối với biển Java qua một eo biển rộng là Karimata nằm giữa đảo Borneo và Billiton thuộc Indonesia.
Các sông ở khu vực nội lưu đều có nước lớn vào cuối mùa xuân và mùa hạ, nhưng lưu lượng của chúng giảm dần từ nguồn đến hạ lưu.
Lượng bức xạ phân bố không đồng đều là nguyên do chính yếu làm cho điều kiện nhiệt nói riêng và khí hậu nói chung đổi thay từ Nam lên Bắc. 257 35,4 Sanaá Tổng cộng 44.
Các sông chảy qua các sơn nguyên và đồng bằng rộng, có khí hậu ẩm ướt nên tiện lợi cho việc hình thành các con sông lớn. Trong ngày mai, việc phá hoang thủy điện, dùng nước tưới và đánh cá sẽ được phát triển, đóng vai trò càng ngày càng quan yếu đối với kinh tế các nước trong khu vực.
000 km (600 dặm). Địa lý từng lớp [ sửa ] Dân cư [ sửa ] Theo niên giám thống kê năm 2005 thì tổng số dân của châu Á là 3,92 tỉ người [14] , mật độ nhàng nhàng (không tính phần dân cư thuộc liên bang Nga) là 124 người/km² hoặc 86,1 người/km² (nếu tính cả Nga).
Cấu tạo sơn văn của châu Á như vậy có tác dụng phân chia ảnh hưởng của các đại dương đối với lục địa: phần Bắc chịu ảnh hưởng của Bắc Băng Dương, phần Đông chịu ảnh hưởng của thăng bình Dương, phần Nam và Tây Nam chịu ảnh hưởng của Ấn Độ Dương và Địa Trung Hải.
470 57,5 Amman Kuwait 17. 000 84. Các quốc gia và vùng bờ cõi [ sửa ] Tên nhà nước (vùng bờ cõi), với quốc kỳ diện tích (km²) Dân số (tính đến 1/7, 2002) Mật độ dân số (người/km²) Thủ đô Trung Á: Kazakhstan [17] 2. 200 km, sâu 702m), Hồ Chết [11] (1000 km², sâu 747m, thấp hơn mực nước biển 392m).
Ở đây về mùa hạ chịu ảnh hưởng của khối khí nhiệt đới đất liền khô và nóng, nhiệt độ làng nhàng tháng 7 lên tới 30 °C, độ ẩm tương đối thấp và mưa rất hiếm. Thiếc thường kèm theo vônfram hoặc chì, kẽm, vàng. Ở những nơi có lượng mưa dưới 800mm như vùng trung tâm thung lũng Yaraoadi và trọng điểm sơn nguyên Decan phát triển kiểu xavan cây bụi. Đới đồng rêu và đồng rêu rừng : là hai đới kế tiếp nhau, chiếm một dải nằm phía Bắc châu lục.
Trong rừng, cây mọc thưa, thấp và rụng lá về mùa đông. 2. Về mùa đông, các sông bị đóng băng trong một thời kì dài. P, Berlin I. Đới khí ôn đới [ sửa ] Đới khí hậu ôn đới chiếm một dải rộng nhất. Trong bán hoang mạc thường gặp quần thể hòa thảo-ngải cứu, còn ở hoang mạc phổ thông nhất là ngải cứu-cỏ muối.
Nhiệt độ giảm dần từ Nam lên Bắc và phần nhiều lãnh thổ dưới 0 °C, chỉ có phần Hoa Nam, các bán đảo Trung Ấn, Ấn Độ, Arabia và Tiểu Á có nhiệt độ trên 0 °C. Hiện trên các sông thuộc lưu vực này tập kết nhiều nhà máy thủy điện lớn trên thế giới. Người Mongoloid chiếm một tỉ lệ rất lớn trong tổng số dân cư châu Á, và được chia thành hai hay nhiều tiểu chủng tộc khác nhau Tiểu chủng tộc Mongoloid phương Bắc gồm cư dân vùng Siberi và phần Bắc vùng Nội Á, bao gồm người Siberi (người Eskimo, người Evanks), người Mông Cổ, Mãn Châu, Nhật Bản, Triều Tiên và Bắc Trung Quốc.
Bây giờ nhiều khu rừng đã được khai phá để trồng các loài cây nhiệt đới như cà phê, cao su, chè, dừa và các loài cây ăn quả. Địa hình [ sửa ] Ảnh hưởng của địa hình lên một số điểm Địa điểm Nhiệt độ làng nhàng tháng 1 Nhiệt độ trung bình tháng 7 Bắc Kinh -1. 6 26. Tuy nhiên cũng cần phải nói rằng việc dùng nước hai sông Syr Darya và Amu Darya để tưới cho các hoang mạc ở Trung Á trong thời Liên Xô là bất hợp lý.
Biển Đông là biển lớn nhất, cấu tạo của đáy biển khá phức tạp: vùng biển phía Đông đường kinh tuyến 110° Đông nhìn chung là hải phận sâu hơn 4000 m, đáy biển có nhiều đảo ngầm và đảo san hô.
307. Chính nhờ có nước băng tan từ Pamir và Thiên Sơn cung cấp mà các sông Syr Darya và Amu Darya mới có thể vượt qua các hoang mạc cát khô cằn ở Trung Á với khoảng cách hàng nghìn kilômét để đổ vào biển Aral.
NXB Giáo dục Hà Nội 1984. Hiện giờ hồ Aral bị thu hẹp diện tích rất nhiều do việc xây dựng các kênh đào để lấy nước tưới cho các vùng hoang mạc Trung Á. Hao hao, các vùng Bắc Ấn Độ nằm trên cùng vĩ độ với Nam Trung Quốc và Bắc Việt Nam nhưng ở Bắc Ấn Độ nhờ dãy Himalaya chắn nên nhiệt độ làng nhàng về mùa đông bao giờ cũng cao hơn hai vùng nói trên.
Các sông ở Kamchatka, về mùa hạ, còn có nước băng tan và mưa phối hợp nên vẫn đầy nước. 404. Đông Nam Á (trong bộ sách Các nước và dân tộc ) tiếng Nga, NXB Tư tưởng Moskva 1963.
Riêng các mỏ dầu và khí đốt thường phân bố trong các miền bị lún xuống, được bồi trầm tích dày thuộc các miền võng trên nền, trước núi hoặc các vùng thềm đất liền.
000 2. 2. 2 Đới rừng gió mùa, rừng thưa, xavan cây bụi 6. 820 2. Đặc biệt, sự có mặt của thanh bình Dương và Ấn Độ Dương rộng lớn bên cạnh châu Á đồ sộ đã tạo nên sự tương phản mạnh mẽ giữa biển và đất liền, là một trong những căn nguyên làm cho hoàn lưu gió mùa phát triển và phân bố rộng trên châu Á hơn bất kỳ một châu lục nào khác trên thế giới.
Phần lục địa được hình thành cốt trên nền Trung Hoa và các nếp uốn Trung sinh với địa hình núi thấp, núi nhàng nhàng, các đồng bằng thấp và bằng phẳng. 330 12,0 Riyadh Syria 185. Ở Ấn Độ ngoài sắt còn có mangan với hàm lượng cao và trữ lượng đứng đầu thế giới, vàng, xoàn; Ở Trung Quốc và Trung Siberi có nhiều vônfram, xoàn, vàng, bôxit.
Phụ thuộc vào phân bố mưa và độ ẩm, cảnh quan thiên nhiên nơi đây có thể phân biệt thành hai đới khác nhau. Phía Bắc tiếp giáp với Bắc Băng Dương. Trong điều kiện bốc hơi kém, lớp rêu phủ dày, mặt đất xoành xoạch ẩm ướt nên đầm lầy phát triển mạnh.
Rừng taiga tối phân bố ở cốt ở vùng đồng bằng Tây Siberi trở về phía Tây. Tuy nhiên, do độ ẩm không khí không đầy đủ và kém ổn định nên trong sản xuất cần có biện pháp tưới tiêu, chống xói mòn đất mới bảo đảm được năng suất cao.
200 km². Giới động vật cũng nghèo, chỉ có một số đại diện đáng chú ý như tuần lộc, chó sói đỏ, cú trắng. 176 44,6 Thimphu Ấn Độ 3. ; Vùng Trung Á với lúa mì, đậu xanh, cây ăn quả như lê, nho, táo. ^ Tuy phần nhiều lãnh thổ của Liên bang Nga thuộc châu Á nhưng quốc gia này thường được coi là thuộc châu Âu về mặt chính trị và văn hóa.
000 995 1. Ngoài những đặc điểm của người Mongoloid nói chung, người Mongoloid phương Bắc còn có tầm vóc cao hơn và nước da sáng hơn. 775 42,9 Kabul Bangladesh 144. Hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa đều là những đảo san hô nằm trong vùng biển này.
Trong lịch sử Trung Quốc, Hoàng Hà đã gây ra nhiều trận lụt lớn, sông đổi dòng nhiều lần, làm cho quần chúng vùng đồng bằng Hoa Bắc gánh chịu những tai họa khủng khiếp.
Các phần nội địa, nhất là Đông Siberi là nơi có nhiệt độ nhàng nhàng thấp nhất, từ -30 °C trở xuống. 688. Retrieved February 10, 2007. Các vùng có nhiều thiếc nhất là vùng núi Đông Siberi và vùng Đông Nam Á.
Thăng hà Fedchenko ở Tajikistan là dài nhất, đạt tới 71 km. 780 353,6 Beirut Nakhchivan (Azerbaijan) [28] 5. 090 người/km² ^ United Nations World Population Propsects: 2006 revision – Table A. Các vùng than có trữ lượng lớn gọi là bồn địa than, có nhiều ở Trung Quốc, Ấn Độ, Mông Cổ và Trung Siberi thuộc Nga. 200 702 183 60 5,8 Biển Chết 1000 747 ? ? 260 băng hà [ sửa ] Châu Á có nhiều núi và sơn nguyên cao nằm trên các độ vĩ cận nhiệt và nhiệt đới.
Ở thảo nguyên Mông Cổ còn có thêm các bụi cây ngải. 529 290,3 Jerusalem Jordan 92. Về khoáng sản, trên các đồng bằng, sơn nguyên và bồn địa tập trung nhiều kim loại như đồng, chì, kẽm, thiếc, dầu lửa và khí đốt. ; Vùng Tiền Á gắn liền với các quốc gia cổ đại như Sumer, Assyria cùng các loại lúa mì, đại mạch, hạnh nhân, thuốc phiện, nhút nhát, cà rốt.
Đó là điều kiện hình thành các trọng tâm khí áp. 584. 034 m), Ryukyu (7507 m) và Philipines (10. 441 57,1 Tashkent Đông Á: Trung Quốc [18] 9. 560 81. Ngày nay nhờ những công trình cải tạo dòng sông nên đã hạn chế được thiên tai, song song sử dụng được nguồn thủy năng dồi dào, nguồn nước tưới ruộng và việc giao thông đi lại cũng tương đối thuận tiện hơn.
Lớp phủ thổ nhưỡng cũng có sự đổi thay tương ứng: dưới rừng gió mùa là đất feralit đỏ, dưới rừng thưa là đất nâu đỏ, còn trong xavan cây bụi là đất nâu xám. Nằm giữa các đảo nói trên có nhiều biển lớn và quan trọng, trong đó đáng để ý nhất là biển Đông (tên quốc tế là biển Nam Trung Hoa), biển Java, biển Sulu, biển Sulawesi, biển Banda.
Về chế độ sông phụ thuộc vào chế độ mưa và nguồn nước cung cấp có thể phân chia thành mấy kiểu chính sau: Sông chảy trong các miền khí hậu xích đạo và ôn đới hải dương có nguồn cung cấp nước cốt yếu do mưa. ), Sồi thường xanh, dẻ rừng, thông đuôi ngựa. Vào giữa mùa hạ, áp thấp này cùng với áp thấp Bắc Phi và áp thấp Xích đạo kết hợp với nhau thành một đai áp thấp tủ phần nhiều châu Á và gần như tuốt luốt Bắc Phi.
Mục lục 1 Vị trí địa lý 2 Địa hình 2. Lưu vực Ấn Độ Dương [ sửa ] Lưu vực này gồm các sông thuộc Tây Nam Á, Nam Á và phần Tây bán đảo Trung Ấn. Tuy nhiên sự phân bố dân cư trên châu lục rất không đồng đều. Lượng mưa mùa hạ chiếm tới 60-75% lượng mưa cả năm. Chế độ nước của các sông trên bán đảo Trung Ấn phụ thuộc chặt vào chế độ mưa gió mùa xích đạo.
Nhiều vùng núi cao của châu Á hiện giờ là vẫn là các trung tâm băng hà lớn nhất thế giới như thăng hà Himalaya, băng hà Tây Tạng, Thiên Sơn, Pamir. Áp cao này có trị số nhàng nhàng nhiều năm đạt tới 1040 mb (hoặc 780 mm/Hg). Đới khí hậu xích đạo [ sửa ] Đới khí hậu này bao gồm phần Nam đảo Sri Lanka, phần Nam bán đảo Mã Lai và phần đông quần đảo Indonesia.
Rừng tương đối sáng, tầng dưới rừng khá phát triển với nhiều loài cỏ và cây bụi nhỏ. Trên các đỉnh núi cao, quanh năm tuyết lấp, trong khi đó các vùng đồng bằng và bồn địa xung quanh lại là vùng khô hạn và có mùa hạ nóng bức. 067,2 Malé Nepal 140. Các biển quan yếu nhất là Bering, Okhotsk, Nhật Bản, Hoàng Hải và Hoa Đông. Đây là bộ phận được hình thành trên các nền Tiền Cambri và Cổ Sinh, có địa hình thấp dần và mở rộng về phía Bắc.
Mực nước lớn nhất thường vào cuối mùa hạ và cạn nhất vào cuối mùa đông, đầu mùa xuân. Điều kiện khí hậu ở đây có sự thay đổi từ Bắc xuống Nam. Đới khí hậu cận cực [ sửa ] Đới khí hậu cận cực tạo thành một dải hẹp nằm ở phía Nam đới khí hậu cực. Nên chi họ có da màu vàng sậm, cánh mũi rộng, môi hơi dày, tóc làn sóng và hàm hơi vẩu.
Như vậy, giới thực vật tự nhiên được con người phát hiện, dùng và thuần hóa ở một chừng độ cao. 3 Một phần hoặc hoàn toàn nằm ở châu Đại Dương.
I, Mikhen B,M. Nhóm người này chiếm một tỉ lệ không đáng kể trong tổng số dân toàn châu lục. 330. Động vật của đới Địa Trung Hải phổ biến nhất là các loài bò sát như mối, cắc kè, rùa, nhím và các loài rắn. Các loài điển hình là nai sừng tấm, gấu nâu, mèo rừng, sóc và nhiều loài chim như gà rừng, gõ kiến, quạ khoang, cú.
Đó là khu vực Đông Nam Á. 064. 777. 000 66,4 thành phố Nakhchivan Oman 212. Ngoài ra, về mùa hạ đôi khi còn có bão từ phía Đông Nam thâm nhập lên làm cho thời tiết nhiễu loạn mạnh. Các sông có hai thời kỳ nước lớn, một vào mùa xuân do tuyết tan trên núi và một vào mùa đông do mưa trên đồng bằng. Ở các độ vĩ phía Nam, tổng lượng bức xạ hằng năm cao, thay đổi từ 120-180 kcal/cm², trong đó vùng Tây Nam Á đạt cao nhất, từ 180-220 kcal/cm².
989 29,5 Abu Dhabi Bờ Tây [26] 5. 3 Đới thảo nguyên rừng và thảo nguyên 6. Bắc Á [ sửa ] Bài chi tiết: Bắc Á Bắc Á là bộ phận phía Bắc châu Á, bao gồm đồng bằng Tây Siberi, sơn nguyên Trung Siberi, miền núi Đông và Nam Siberi.
000 m, trong đó dãy núi Pamir cao hơn 7. 3. 000-6. Đây là những loại đất tốt có thể trồng được nhiều loại cây khác nhau như lúa mạch, lúa miến, khoai tây, củ cải đường song song đây cũng là đới chăn nuôi nhiều bò, lợn.
224 62,3 Yangon (Rangoon) Philippines 300. Gopan Xing- Địa lý Ấn Độ. 5 28. Ở hạ lưu sông bồi thành một châu thổ rộng tới 70. 3. Các mỏ dầu và khí đốt tụ tập nhiều ở đồng bằng Tây Siberi, vùng Trung Á, đảo Sakhalin và Nhật Bản. Vùng Đông Á (bao gồm cả lãnh thổ Trung Quốc, bán đảo Triều Tiên, Nam Viễn Đông và Nhật Bản) có địa thế rộng lớn và mưa nhiều nên có nhiều sông lớn.
Trong mùa hạ do không khí khô nóng, bốc hơi mạnh gây nên tình trạng thiếu ẩm gay gắt. Second Edition. Kết quả là các sườn đón gió mưa nhiều, còn các sườn khuất gió mưa ít. Trường Giang tuy chảy trong đới khí hậu cận nhiệt gió mùa na ná như Hoàng Hà nhưng lại là dòng sông có nhiều nước và chế độ nước tương đối điều hòa.
5 đai cận xích đạo 6. NXB nhà nước các tài liệu địa lý, Moskva 1961. Có thể nói châu Á là châu lục duy nhất trên thế giới có đầy đủ các kiểu khí hậu gió mùa: gió mùa xích đạo, gió mùa nhiệt đới, cận nhiệt đới và ôn đới. Sông chảy trong miền cận nhiệt Địa Trung Hải có mưa về mùa đông nên nước sông lớn vào mùa đông và khô cạn vào mùa hạ, Sông chảy trong miền khí hậu cận cực, ôn đới lục địa, có nguồn cung cấp nước cốt vào mùa xuân do tuyết tan và mưa vào xuân-hạ nên nước lớn vào cuối mùa xuân và đầu mùa hạ.
Có thể chia Đông Á thành 4 xứ khác nhau là: Kamchatka, Amur-Triều Tiên, Đông Trung Quốc và quần đảo Nhật Bản. Ở các vùng Đông Nam đồng bằng Nga và Trung Á, hai đới này có dấu hiệu phân biệt tương đối rõ, còn ở vùng Nội Á chúng phát triển xen kẽ với nhau. Bờ biển ở đây bị chia cắt mạnh, tạo thành 3 bán đảo lớn là Trung Ấn, Indostan (Ấn Độ) và Ả Rập.
029. 5. Tỉ dụ: các mỏ sắt lớn ở Ấn Độ, Đông Bắc Trung Quốc, Triều Tiên, Trung Siberi và vùng nền Nga. Như vậy bờ cõi Bắc Á gần trùng hoàn toàn với miền Siberi rộng lớn của Liên bang Nga.
980 22. Các sông chảy trong miền khí hậu khô hạn, nguồn cung cấp nước đốn do tuyết và băng tan từ núi cao nên có nước lớn vào cuối mùa xuân, đầu mùa hạ và lưu lượng giảm dần về hạ lưu. 3 Địa hình 4.
3. Lượng mưa làng nhàng năm 1000–15000 mm, đây là miền khí hậu ẩm ướt nhất của đới khí hậu cận nhiệt. ^ Hồng Kông và Ma Cao là 2 đặc khu hành chính của Trung Quốc đại lục. 1 Đới khí hậu cực 4. ), Cỏ vũ mao lông dài và cỏ mục dịch ( Festuca sulcata ). Mặt khác, điều kiện nhiệt và khí áp đó lại tương phản với các đại dương xung quanh theo mùa, làm cho gió mùa phát triển rộng khắp châu lục.
Nhiệt độ trung bình tháng ấm nhất vẫn chẳng thể vượt quá 5 °C. Đây là con đường biển quốc tế nối liền Đại Tây Dương với Ấn Độ Dương nên có ý nghĩa hết sức quan yếu về mặt kinh tế và chính trị.
Điểm cực Tây của châu Á là mũi Baba trên bán đảo Tiểu Á thuộc Thổ Nhĩ Kỳ ở tọa độ 26°4' Đông, và điểm cực Đông là mũi Dezhnev trên bán đảo Chukostki thuộc Nga ở kinh tuyến 169°40' Đông [7].
4 Nam Á & Đông Nam Á 7. 510. 473,3 — Mông Cổ 1. Đường đẳng nhiệt 0 °C vào tháng 7 chạy rất xa về phía Bắc của các đảo và quần đảo thuộc Bắc Băng Dương. 007 952.
Phần lớn các sông thuộc lưu vực này đều chảy trong miền khí hậu gió mùa nên sông có nước lớn vào cuối mùa hạ, đầu mùa thu và nước cạn vào cuối mùa đông, đầu mùa xuân. Một số đặc điểm chính của địa hình châu Á là: Bề mặt bị chia cắt thẳng đứng rất mạnh [ sửa ] Trên bờ cõi châu Á có đầy đủ các dạng địa hình khác nhau: các núi và sơn nguyên cao, các cao nguyên và đồng bằng rộng lớn với nhiều nguồn gốc, kiểu loại khác nhau, các thung lũng rộng và bồn địa kín.
Rừng ở đây rất rậm, phân thành nhiều tầng và có thành phần loài rất phong phú với nhiều loài gỗ quý như chò nâu, lim, sến, lát hoa. Đã đạt được những kết quả to lớn. Rừng taiga của châu Á được phân biệt thành hai kiểu chính là: "Rừng taiga tối" và "Rừng taiga sáng".
Sông Hằng là con sông lớn có giá trị về kinh tế hàng đầu của Ấn Độ. Về mùa hạ ngược lại có ngày liên tiếp kéo dài (từ 75° Bắc trở lên, ngày liên tục có 102 ngày) song do cường độ bức xạ yếu nên nhiệt độ mùa hạ ở đây vẫn thấp. Đây là những vùng khí hậu khô hạn và mang thuộc tính đất liền gay gắt nhất. 2. Về mùa hạ, một số loài chim di cư từ phương Nam lên. 458 km², sâu 68m).
2. 3. Chung cục, địa hình còn làm lượng mưa trên châu Á phân bố không đồng đều. Trừ phía Tây của đại lục Á-Âu tức châu Âu được kéo dài ra tựa như một bán đảo lớn thì phần phía Đông lục địa, ngược lại là một khối đồ sộ.
Tuy nhiên việc xây dựng những công trình thuỷ điện lớn như đập Tam Hiệp cũng đã bị các nhà bảo vệ môi trường thế giới và Trung Quốc phê phán là làm ngập nước một vùng rộng lớn, tạo ra bồi lắng nhanh phù sa ở hồ chứa nước thuỷ điện cũng như làm thay đổi chất lượng nước ở hạ lưu, kiệt nước gây khô cạn và ngập mặn vùng hạ diêm sinh Hà, phá vỡ sự cân bằng sinh thái của dòng sông.
Đới uốn nếp Cổ sinh có nhiều kim loại màu như đồng, chì, thiếc, kẽm. Nhiệt độ nhàng nhàng tháng 1 đổi thay từ -4 °C trên thảo nguyên Trung Á đến -50 °C ở các vùng Siberi.
Những biện pháp trên có tác dụng tích cực trong việc sử dụng và bảo nguồn tài nguyên tự nhiên. Do mưa ít nhưng nước bốc hơi mạnh nên nước trên mặt đất và nước ngầm đều kém (mực nước ngầm ở đông bằng sâu tới 5–10 m, còn ở vùng đất cao tới 10–20 m), hiện tượng thiếu ẩm xuất hiện khá rõ rệt. NXB Giáo dục, Hà Nội 1999.
Tỉ dụ, việc đào kênh, đắp đập để phát triển thủy lợi, liên lạc, thủy điện, nuôi thủy sản và điều chỉnh dòng chảy được tiến hành ở hầu khắp các nước. Chỉ ở những vùng trũng thấp và dọc theo miền duyên hải vịnh Persian, nhờ có nước ngầm lộ ra mà hình thành các ốc đảo. Tây Nam Á đại bộ phận cũng là phong cảnh khô hạn như Trung Á và Nội Á.
Sở dĩ có sự khác nhau như vậy là do ở lưu vực Trường Giang ngoài tuyết và băng tan từ trên núi, mưa gió về mùa hạ, về mùa đông sông nó còn nhận được nước do hoạt động của khí xoáy.
1 Lưu vực Bắc Băng Dương 5. Sự phân bố địa hình [ sửa ] Sự phân bố các dạng địa hình trên bề mặt châu lục không đồng đều. Khí hậu Trái Đất. 500 365. Các khoáng sản năng lượng như than đá, dầu lửa và khí đốt phân bố ở nhiều đới khác nhau, nhưng nhiều nhất vẫn là trong đới uốn nếp Cổ sinh và các miền võng trước núi thuộc đới uốn nếp Tân sinh và trên các nền cổ. Hai hồ có kích tấc rất lớn nên người ta thường gọi là "biển" hay "biển hồ".
Tổng cục địa chất- Kiến tạo mảng (hợp tuyển). Ở Tây Nam Á, mạng lưới sông rất loáng thoáng trong đó nhiều vùng rộng không có dòng chảy thẳng. Phần Nam đới rừng taiga, về mùa hạ thời tiết khá ấm, mưa ít hơn, phát triển rừng cây lá nhỏ gồm thùy dương và liễu. Ngoại giả còn có rắn, trăn, nhiều loài chim, sâu bọ và côn trùng.
Vũ Tự Lập- Địa lý tự nhiên Việt Nam. 540 22. 238. Mùa đông rất lạnh, nhất là các vùng nằm sâu trong đất liền do sự biến tính của gió thổi từ Đại Tây Dương.
^ Thổ Nhĩ Kỳ được coi là thuộc cả Tây Á và Nam Âu. 365 68,7 Kuala Lumpur Myanma 678. 045 [15] , Singapore: 6425,3. Biên độ nhiệt hằng năm ở đây 1-2 °C, còn lượng mưa trung bình đạt tới 2000–4000 mm. Trong đới rừng taiga, nhờ thức ăn phong phú và điều kiện khí hậu thuận lợi hơn các đới phía Bắc nên giới động vật cũng phong phú hơn.
Negroid: bao gồm cư dân sống ở vùng Nam Ấn Độ, Sri Lanka và một số tản mạn ở Indonesia và Malaysia. Đất potsol là loại đất chua và nghèo chất dinh dưỡng.
Hướng của hệ thống núi [ sửa ] Các dãy núi của châu Á chạy theo nhiều hướng khác nhau trong đó hai hướng chính là Đông-Tây và Bắc-Nam. Phía Đông Nam châu Á, nơi tiếp giáp giữa Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, có một hệ thống gồm các bán đảo, đảo và quần đảo, các biển và vịnh biển xen kẽ với nhau rất phức tạp. 2. 098. Đã bỏ qua tham số không rõ |Publisher= (gợi ý |publisher= ) (viện trợ) ^ Van der Leeden, Troise, and Todd, eds.
732 6. 783 298,4 Colombo Tây Á: Armenia [24] 29. 618 63,5 Dili Việt Nam 329. 328. Một số sông như Murghab thì cạn dần khi đổ vào các hoang mạc cát. Trong khi đó nhiều khu vực dân cư khôn xiết thưa thớt như Mông Cổ: 1,7, Kazakhstan: 5,7, Ả Rập Saudi: 12. 2. Về mùa đông đới này ấm và ẩm, có mưa nhiều nhưng đến mùa hạ lại khô nóng và mưa không đáng kể.
Ngược lại, ở các vùng khô hạn như Trung Á, Nội Á và bán đảo Ả Rập thì mang lưới sông rất loáng thoáng, thậm chí có những nơi không có dòng chảy. Đặc điểm các đới khí hậu [ sửa ] Nhiệt độ (°C) và lượng mưa làng nhàng tháng (mm) tại một số điểm của châu Á [8] Địa điểm Tọa độ Độ cao làng nhàng Tháng Năm I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Riyadh 24°42'B 46°43'Đ 609m 14,2 17 16,2 19 21,2 18 24,9 17 29,6 10 33,3 0 33,6 0 33,6 0 30,7 0 25,9 0 20,5 4 15,5 12 24,9 97 Yangon 16°46'B 96°10'Đ 23m 25,1 4 26,42 5 28,5 8 30,4 48 29,1 309 27,5 502 27 578 27,3 538 27,9 391 27,2 190 25,4 63 15,5 13 27,4 2649 Ulan Bator 47°55'B 156°59'Đ 1309m -29 1 -25,5 1 -13,1 1 -0,67 3 7,7 14 14,5 35 17,8 70 15,2 59 7 29 -3,2 6 -14,4 4 -23,7 8 -3,9 231 Khabarovsk 48°28'B 135°03'Đ 61m -23 5 -17,4 5 -8,2 7 2,8 24 10,9 65 16,7 98 20,2 129 19,6 125 13,6 49 4,2 34 -8,3 16 -19,4 8 0,9 564 TP.
Đới khí cận nhiệt đới [ sửa ] Đới khí hậu cận nhiệt đới chiếm một dải khá rộng, từ bờ Địa Trung Hải đến bờ thanh bình Dương, có thể chia thành 4 kiểu chính như sau: Kiểu khí hậu cận nhiệt Địa Trung Hải hình thành trong khu vực bán đảo Tiểu Á, sơn nguyên Armenia, các vùng thuộc Syria, Iraq. 432 1,7 Ulaanbaatar Bắc Triều Tiên 120.
111. Các châu lục đó là châu Phi ở phía Tây Nam, châu Âu ở phía Tây Bắc, châu Úc ở phía Đông Nam và Bắc Mỹ thuộc châu Mỹ ở phía Đông Bắc. Có hai sông khu vực này là Euphrates và Tigris chảy từ sơn nguyên Armenia xuống.
800 25. Để phân biệt với người châu Âu, nhóm người này được gọi chung là tiểu chủng tộc Europeoid phương Nam.
000 490,7 Seoul Trung Hoa Dân quốc [20] 35. Các hệ thống núi nhàng nhàng và cao phân bố rải khắp châu lục như các dãy Đại Hưng An, Altai, Tần Lĩnh, Thiên Sơn, Côn Lôn, Himalaya cao trung bình 5.
593 5,7 Astana Kyrgyzstan 198. Lượng mưa nhàng nhàng hằng năm rất ít, vì vậy các vùng núi và sơn nguyên cao đa số là hoang mạc núi cao. S. 970 18. Lãnh thổ Tây Nam Á nằm giữa hai lục địa rộng lớn là lục địa Á-Âu và đất liền Phi, trên các độ vĩ nhiệt đới, quanh năm chịu ảnh hưởng của gió mậu dịch và khối khí nhiệt độ đất liền.
Do ảnh hưởng của không khí xích đạo, hết thảy khu vực nằm ở phía Nam frong nhiệt đới đều có thời tiết nóng, ẩm ướt và có mưa nhiều. Đặc điểm của kiểu khí hậu này đối chọi với kiểu cận nhiệt Địa Trung Hải. 3. Hậu quả là, do dùng nước quá mức, các sông không còn cung cấp đủ nước cho hồ Aral, hồ bị cạn, thu hẹp diện tích, nước bị hóa mặn và gây ra thảm họa sinh thái cho hồ này và các vùng đồng bằng xung quanh.
001. Dưới rừng hình thành đất feralit đỏ vàng, đất tuy ít mùn nhưng giàu các khoáng dinh dưỡng. 848 m là đỉnh núi cao nhất thế giới. Về mùa đông thường có gió mạnh và bão tuyết, thời tiết rất giá buốt. Ngoại giả, ở Tiểu Á và Iran còn có nhiều crôm và môlípđen.