Ông Morris trở thành CEO Techcombank vào tháng 1
Đây có vẻ là lời giảng giải hợp lý nhất cho câu chuyện này. Việc chưa nắm bắt được văn hóa điều hành, chính sách của Việt Nam cũng như hoạt động nội bộ, ngóc ngách của nhà băng cũng khiến cho việc tiếp quản của CEO ngoại trở thành khó khăn. Với sự chuyên nghiệp và kinh nghiệm quốc tế, các CEO ngoại này được kỳ vọng sẽ mang lại những chuyển biến cho các ngân hàng Việt Nam, trong bối cảnh ngành ngân hàng đang gặp nhiều thách thức (như chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng bị thắt chặt, ngân hàng Nhà nước kiên tâm tái cấu trúc hệ thống nhà băng).
2012, mở màn cho thiên hướng dùng CEO ngoại trong ngành ngân hàng. Có ý kiến cho rằng đây chỉ là 3 trong số nhiều trường hợp giảm lợi nhuận trong năm 2012 và ngẫu nhiên đều là những đơn vị thuê CEO ngoại. Tại Maritime Bank, năm ngoái, lợi nhuận trước thuế cũng giảm hơn 70%. “Việc ngân hàng dùng CEO ngoại là một xu hướng mới và thế tất khi Việt Nam đã hội nhập. Còn ở nhà băng Phát triển Mê Kông, mức giảm này là 70,6%.
Giờ đây, tuồng như câu trả lời đã có, nhất là khi nhìn vào kết quả kinh doanh của 3 ngân hàng có CEO ngoại trong hơn 1 năm qua.
Hơn nữa, họ phải mất nhiều thời gian mới có thể thích nghi được với văn hóa doanh nghiệp của người Việt Nam.
Đó có lẽ là lý do một số CEO ngoại sau một thời gian làm việc phải dứt áo ra đi. Nhưng thuê CEO ngoại chỉ là bước khởi đầu. Ngân hàng Hàng hải (Maritime Bank) cũng đã mời ông Atul Malik, người có nhiều năm làm việc tại Deutsche Bank và Citibank, về giữ chức CEO.
Vì sao sự chuyên nghiệp và kinh nghiệm quốc tế của các CEO ngoại lại không mang lại kết quả như kỳ vọng cho các ngân hàng nói trên ? Theo ông Nguyễn Đức Hưởng, Phó Chủ tịch ngân hàng Bưu Điện Liên Việt, CEO ngoại là người rất chuyên nghiệp, nhưng nếu phải điều hành một đội ngũ viên chức không chuyên thì sự chuyên nghiệp, nếu có, chỉ là hình thức.
Năm 2012, lợi nhuận trước thuế của Techcombank là 1. 018 tỉ đồng, chỉ đạt 22% kế hoạch và giảm 76% so với năm 2011.
Tại nhà băng Phát triển Mê Kông là ông Tay Han Chong. Tại đa số doanh nghiệp Việt Nam, các vấn đề lớn vẫn do Hội đồng Quản trị quyết định, còn các thành viên ban điều hành, trong đó có giám đốc điều hành, chỉ là người thừa hành.
Tính chung, mức giảm lợi nhuận nhàng nhàng năm 2012 của 33 ngân hàng Việt Nam là 27,3%, theo StoxPlus. Và việc ngân hàng có đổi vận được hay không còn phải chờ thời gian trả lời”, chuyên gia Bùi Kiến Thành, nhận xét về thiên hướng thay CEO ngoại hồi đầu năm 2012.
Tuy nhiên, con số giảm chung hơn 70% của các nhà băng này là vấn đề đáng nói. Bởi lẽ, nhiều ngân hàng có CEO nội dù kết quả kinh dinh không tốt, nhưng cũng không giảm đến mức như vậy. Có thể còn một lý do khác liên can đến quyền lực thực sự của CEO ngoại trong các doanh nghiệp Việt Nam.
