Anh Hoàng Văn Linh - Chánh văn phòng UBND huyện Đồng Văn - cho biết, nguồn suối ở thị trấn Đồng Văn là một nguồn suối lạnh có từ tự nhiên, bà con người dân tộc vẫn dùng nguồn nước này để sinh hoạt và chữa một số bệnh ngoài da
Tôi ước gì sau này trở lại nơi đây, bên cạnh những địa điểm du lịch ấy, chúng tôi sẽ còn được thấy và tận hưởng một nguồn suối lạnh hiếm có như một địa chỉ du lịch khó quên giữa vùng cao nguyên đá. Đến thị trấn Đồng Văn, người ta có thể đi chợ vào những buổi sáng chợ phiên, được uống bát rượu ngô, ăn miếng thắng cố rồi nhấm nháp ly café đắng, dạo bước bên những căn nhà trình tường cổ kính. Trước mắt chúng tôi là quang cảnh núi rừng hoang vu hùng vĩ với những dãy núi tai mèo chập chồng.
Nhưng khi được hỏi nếu để cho mọi người cùng sử dụng có được không, thì họ sẵn sàng chia sẻ bởi nguồn suối quý này có thể giúp cho nhiều người khỏi bệnh. Kỳ lạ là sau 2 tuần, anh bạn gọi điện như reo, khoe rằng bệnh đã khỏi hoàn toàn. Chạm chân xuống nước, chúng tôi rùng mình và phải bước lên ngay do nước suối lạnh đến buốt người, dù ngoài trời lúc này nhiệt độ lên trên 35 0 C. Nếu có đơn vị nào đầu tư khai phá phát triển du lịch thì chính quyền huyện vô cùng ủng hộ và tạo mọi điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư.
Người dân nơi đây vẫn thường tới nguồn suối này lấy nước về dùng hàng ngày. Ngay dưới chân núi ấy có một nguồn suối nhỏ nước trong veo, nhìn thấy cả những viên đá cuội nằm lóng lánh.
Điều đặc biệt là nhiều người bị các bệnh ngoại giả như ghẻ, hắc lào, tổ đỉa… tắm rửa bằng nguồn suối này thì hầu như đều khỏi bệnh. Tò mò về nguồn suối này, vào một buổi chiều nóng như đổ lửa, chúng tôi men theo con đường mòn từ trọng tâm chợ Đồng Văn qua đồn biên phòng, trường măng non tới một con đường nhỏ dẫn lên những nương ngô vơi núi. Nguồn suối từ trong hang đá Chúng tôi được nghe câu chuyện về một nguồn suối tuy nhỏ nhưng không bao giờ hết nước và còn có khả năng chữa được bệnh trong muôn vàn những câu chuyện anh Nguyễn Văn Thiệp - cán bộ Phòng Dân tộc của huyện Đồng Văn, Hà Giang - kể về nơi thâm sơn cùng cốc này.
Anh bạn đồng nghiệp của tôi vốn bị bệnh hắc lào mạn tính, bấy lâu chữa nhiều nơi không khỏi, nghe vậy cũng bán tin bán nghi mang theo can nước 5 lít về tới tận đồng bằng dùng thử. Cần phát triển gắn với du lịch Nguồn suối lạnh vẫn còn giữ được những nét vô cùng hoang vu, cổ kính, nằm ngay trong khuôn trấn Đồng Văn, rất gần với phố cổ và nhiều điểm du lịch lừng danh.
Anh Mai Trọng Tuân - một người dân địa phương sống gần bờ suối - cho biết, nguồn suối này chảy từ một hang ngầm trong núi đá, quanh năm không bao giờ cạn nước. Anh cũng cho biết, không hiểu vì sao dù ngoài trời nóng đến thế nào đi chăng nữa thì nguồn suối này vẫn lạnh buốt.
Những người Mông, người Dáy vẫn giữ giàng nguồn suối lạnh này như giữ con ngươi trong mắt mình.
