Thủ tướng Nhật và cũng là lãnh tụ Đảng Dân chủ-Tự do cầm quyền Sinzo Abe đang có ý định tiến hành trên quy mô lớn cuộc vận động đưa vào Hiến pháp Nhật Bản những điểm sửa đổi, bổ sung nhằm xây dựng ở nước này một quân đội đúng nghĩa. Nhiều chính khách nhận định, những hạn chế lớn nhất đối với khả năng duy trì một cấu trúc quân sự của Nhật Bản là tình hình tài chính của đất nước khó khăn, chứ không phải là Hiến pháp. Các nhà nghiên cứu chính trị thiên về quan điểm, cái giá của việc đưa vào đạo luật gốc của giang sơn những điểm sửa đổi, bổ sung một cách chính thức có thể sẽ quá cao, đặc biệt trên mặt các mối quan hệ quốc tế. Trung Quốc và Hàn Quốc có thể hiểu động thái này như một cử chỉ không hữu nghị từ phía Nhật đối với họ. Hơn nữa, Nhật Bản sẽ chẳng thể kỳ vọng giữ được lâu hơn danh hiệu “quốc gia theo chủ nghĩa hòa bình”, đã từng là một phần tiếng tăm chẳng thể tách rời của giang sơn ác mọc, và điều này có thể gây ra tác động bất ổn tới tuốt luốt khu vực châu Á. Nước Nhật và nhiệm vụ bảo vệ Senkaku Chỉ ít ngày sau khi được tái cử chức Thủ tướng, ông Sinzo Abe đã khẳng định chủ quyền của Nhật Bản đối với chuỗi đảo nhỏ phía Đông Sekaku (Điếu Ngư theo cách gọi của Trung Quốc), mà Hiện nay 2 siêu cường –Trung Quốc và Nhật Bản- đang tranh chấp. Ngoại giả, nước Nhật cũng đang ở trong tình trạng tranh chấp kéo dài hàng thế kỷ nay với Hàn Quốc hòn đảo mà người Nhật gọi là Takeshima, còn ở Hàn Quốc có tên Dokdo. Quần đảo Senkaku được coi là bộ phận lãnh thổ không thể tách rời của nước Nhật cả về mặt lịch sử cũng như theo luật pháp quốc tế. Vấn đề chủ quyền cương vực của các hòn đảo (quần đảo) chưa hề được nêu lên trước năm 1971 cho tới khi người ta nói về khả năng ở đó có những mỏ dầu. Từ thời điểm ấy chính quyền Trung Quốc và Đài Loan bắt đầu tuyên bố những yêu sách của họ đối với các vũng cương vực này. Về mặt địa lý quần đảo Senkaku bao gồm những hòn đảo nhỏ: Uotsuri, Katakodzima, Minamikodzima, Cuba, Taisho Okinokitaiva, Okinominamiva và Tobise. Khi phân chia những phần bờ cõi của Nhật Bản sau Chiến tranh thế giới thứ II, theo hiệp nghị hòa bình San Francisco, những đảo này được đặt dưới quyền quản lý của Hoa Kỳ. Chúng chỉ mới được trao trả cho người Nhật vào tháng 5/1972.
Quần đảo Senkaku đã được các nhà địa chất và dân tộc học khảo sát rất kỹ lưỡng- kết quả cho thấy, lãnh thổ này chưa bao giờ thuộc quyền kiểm soát của Trung Quốc. Văn phòng nội các Nhật đã ra một quyết nghị thích hợp với luật pháp quốc tế, chính thức sáp nhập quần đảo Senkaku vào tỉnh Okinawa, Nhật Bản. Trước thời điểm, khi chưa phát sinh vấn đề khai thác các mỏ dầu ở thềm đất liền biển Đông Hải, chẳng ai quan tâm tới quần đảo này. Nhật Bản sẽ tái vũ trang Những nguyên nhân thực sự của sự căng thẳng giữa Nhật Bản và Trung Quốc, ở một chừng đỗi nào đó, là hậu quả của sự kình địch từ xưa. Cách đây chưa lâu, Phó thủ tướng Nhật Taro Aso đã tuyên bố rằng, chưa có ngày nào trong lịch sử 1.500 năm qua các mối quan hệ của Nhật Bản với Trung Quốc diễn ra hòa thuận. Hiện cuộc xung đột trở thành quyết liệt hơn bởi những nguyên tố khách quan trong tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc và diễn tả suy thoái kinh tế ở Nhật Bản. Chủ nghĩa dân tộc ở những nước này là một bộ phận cấu thành hệ tư tưởng và giới lãnh đạo phải chứng tỏ sự rắn rỏi của mình trước các đối thủ.
Sau khi Chiến tranh thế giới thứ II kết thúc, nước Nhật cũng chưa khôi phục được hoàn toàn tính đồng nhất dân tộc của mình, ở chừng đỗi nào đó, nước này một lần nữa rơi vào tình huống khó xử trong việc chọn lọc đồng minh và đối thủ. Nhật Bản ở vào cảnh ngộ phải phân thân, cùng một lúc vừa có nhu cầu hành động như một nước lớn, vừa phải rứa tôn trọng những ích của Mỹ. Trong tương lai nước Nhật có thể tái vũ trang và chế tác vũ khí hạt nhân của mình, điều đó có thể quân bình sức mạnh của nước này và Trung Quốc, nhưng song song cũng dẫn tới một cuộc chạy đua vũ trang tiềm ẩn nguy hiểm trong khu vực. Hoặc là Nhật Bản có thể “kết thân” với Trung Quốc, và bằng cách đó quay lưng lại với Mỹ. Bước đi như thế có thể làm thay đổi cán cân sức mạnh và giúp cho Trung Quốc chứ không phải Hoa Kỳ trở thành siêu cường bá chủ thế giới. Về phía mình, cả Nhật Bản lẫn Hàn Quốc đều coi Mỹ là đồng minh thân cận nhất ở khu vực châu Á, có thể làm cân bằng ảnh hưởng đang gia tăng của Trung Quốc. Về Hàn Quốc, thì như đã nói ở trên, với nước này Nhật Bản cũng có sự xung đột lợi ích về hòn đảo mà phía Hàn Quốc gọi là Dokdo, còn người Nhật- Takesshima. Tổng thống Hàn Quốc đến thăm đảo này hồi năm ngoái đã gây ra làn sóng công phẫn chưa từng có của người Nhật. Các mối quan hệ xấu đi đã gây ra những hậu quả vật chất. Hàn Quốc hủy bỏ hợp đồng thảo luận với Nhật Bản các tin cậy tình báo về Bắc Triều Tiên, mà người Mỹ cũng quan tâm. Còn nước Nhật thì đang cân nhắc vấn đề gia hạn thỏa thuận về thảo luận ngoại hối, mặc dầu mỗi năm có khoảng 5 triệu du khách xuất- nhập cảnh giữa 2 nước, và các nhà lãnh đạo phải hóa giải được những bất đồng. Hàn Quốc và Nhật Bản cho tới thời khắc hiện tại vẫn chưa thể đánh giá một cách thỏa đáng những hành động của các bên trong thời kỳ Chiến tranh thế giới thứ II. Đẵn điều này liên can tới Hàn Quốc- bên cho rằng, Nhật Bản đã xin lỗi và bồi thường chưa thỏa đáng trong vấn đề “phụ nữ Hàn Quốc bị quân lính Nhật tấm làm nô lệ tình dục” trong thời kì Nhật Bản chiếm đóng Hàn Quốc. Gần đây hai Bộ trưởng ngoại giao Fumio Kishida và Yun Bin Xie đã hội đàm tại Bruney và tán thành hướng tới tương lai các mối quan hệ giữa 2 quốc gia. Đây là cuộc gặp đầu tiên như thế trong suốt 9 tháng găng tay. Nhật Bản và Hàn Quốc ràng buộc lẫn nhau bởi những vấn đề mang tính toàn cầu, liên hệ tới chương trình phát triển hoả tiễn và hạt nhân của Bắc Triều Tiên và sự gia tăng tiềm lực kinh tế và quân sự của Trung Quốc. Trong khi đó Mỹ chũm gây ảnh hưởng tới các mối quan hệ Nhật-Hàn. Trung Quốc, theo hãng Reuter đưa tin, đã tuyên bố sẽ tham dự cuộc gặp gỡ cấp cao Nhật-Hàn với điều kiện Tokyo xác nhận các đòi hỏi của nước này đối với quần đảo Senkaku. Vào tháng 7/2013, trong cuộc gặp 3 bên giữa các Bộ trưởng ngoại giao Nhật, Mỹ và Hàn Quốc, 3 nhà ngoại giao cao cấp đã khẳng định rằng, họ không chấp nhận việc Triều Tiên sở hữu khí giới hạt nhân và kêu gọi thực thi những hành động để phi hạt nhân hóa CHDCND Triều Tiên.
Bây giờ những nguyên tắc phòng ngự đẵn của Nhật Bản giao hội vào nhiệm vụ bảo vệ các đảo (quần đảo) và lãnh hải của mình ở phía Nam. Chính phủ nước này tuyên bố rằng, để chống lại cuộc tấn công chiếm các đảo, Nhật Bản cần có một quân đội đúng nghĩa, nước này sẽ củng cố các lực lượng Hải quân và Không quân của mình bằng cách đóng mới và mua sắm các tàu lặn, hàng không mẫu hạm và cả những máy bay tiêm kích đời mới. Để nâng cao sức mạnh cho các lực lượng vũ trang của mình, Nhật Bản có thể phải “thắt lưng, buộc bụng” chặt hơn và tiết giảm nhiều khoản chi ngân sách khác. “Điều kỳ diệu về kinh tế” thời hậu chiến của nước Nhật chưa phải là lần rốt cục dự trên sự giảm thiểu phí quân sự, và việc quân sự hóa Nhật Bản sẽ được đề đạt như thế nào trong nền kinh tế nước này, đặc biệt là trong thời khủng hoảng- đang là một câu hỏi lớn. Đỗ Ngọc Inh (Theo Ino.SMI Nga) |
Thứ Sáu, 26 tháng 7, 2013
Nhật 'mài gươm' bảo vệ Senkaku
